מאָריס ווינטשעווסקי אין סאָוועטן-רוסלאַנד

Morris Winchevsky in Soviet Russia

פֿון גענאַדי עסטרײַך

ווער געדענקט הײַנט דעם נאָמען פֿון דעם ייִדישן דיכטער מאָריס ווינטשעווסקי? דער ענטפֿער איז: געציילטע מענטשן, ס’רובֿ פֿון זיי, גלייב איך, זײַנען אָדער לייענער פֿון „פֿאָרווערטס‟, אָדער געהערן צו דער סבֿיבֿה פֿון „ווינטשעווסקי-צענטער‟ אין טאָראָנטאָ, אָדער ביידע זאַכן צוזאַמען. באַקאַנט איז ער אויך די אַקאַדעמיקער, וועלכע באַשעפֿטיקן זיך מיט ייִדישער ליטעראַטור און געשיכטע.

Read more

ייִדיש אָדער גוייִש?

Yiddish or Goyish?

פֿון גענאַדי עסטרײַך

מיט אַ פֿערטל יאָרהונדערט צוריק, ווען די לאַנדשאַפֿט פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור איז נאָך געווען גאַנץ געדיכט באַפֿעלקערט, איז פֿון טשערנאָוויץ קיין מאָסקווע געקומען צו פֿאָרן דער פּראָזאַיִקער יוסף בורג. ער פֿלעגט זיך פֿון מאָל צו מאָל אַרײַנכאַפּן אין דער הויפּטשטאָט פֿון סאָוועטן־פֿאַרבאַנד. אין יענעם טאָג איז ער אַרײַן אַן אויפֿגעבראַכטער אין דער רעדאַקציע פֿונעם זשורנאַל „סאָוועטיש היימלאַנד‟, אין דעם צימער, וווּ איך בין געזעסן. ער האָט מיר געזאָגט, אַז די שטימונג האָט אים געפּטרט אַ דערציילונג פֿון איינעם פֿון די שרײַבער פֿון מײַן דור. אונדז האָט מען דעמאָלט געהאַלטן פֿאַר „יונגע‟.

Read more

ייִדיש ווי אַ מלוכישע שפּראַך

Yiddish as a state language

פֿון גענאַדי עסטרײַך

דאָס איז שוין געוואָרן אַ ברייט אָנגענומענער „היסטאָרישער אמת‟: ייִדיש איז קיין מאָל ניט געווען קיין מלוכישע שפּראַך. אָבער ווען מע קוקט זיך אַרײַן אין דער געשיכטע, זעט מען, אַז די דאָזיקע טענה איז ניט אין גאַנצן באַרעכטיקט. אין משך פֿון כּמעט צוויי יאָרצענדליק איז ייִדיש, צוזאַמען מיט ווײַסרוסיש, רוסיש און פּויליש, געווען איינע פֿון די פֿיר מלוכה-שפּראַכן פֿון דער סאָוועטישער ווײַסרוסישער רעפּובליק. נאָך מער: אויפֿן הערב פֿון דער רעפּובליק איז אין יענע יאָרן געשטאַנען געשריבן אויף די דאָזיקע פֿיר שפּראַכן „פּראָלעטאַריער פֿון אַלע לענדער, פֿאַראייניקט זיך!‟

Read more

זײַ געזונט, מאַרגאַרין?

A Farewell to Margarine?

פֿון גענאַדי עסטרײַך

דאָס וואָרט “מאַרגאַרין” האָט זיך באַוויזן אויף דער וועלט מיט צוויי הונדערט יאָר צוריק. אין 1813 האָט מישעל עזשען שעווריאָל, אַ פֿראַנצויזישער געלערנטער, וואָס האָט זיך באַשעפֿטיקט מיט אָרגאַנישער כעמיע, אַנטפּלעקט אַ זויערס, וואָס מע האָט אָנגערופֿן “מאַרגאַרין-זויערס”. דאָס וואָרט אַליין שטאַמט פֿון גריכישן “מאַרגאַריטאַריאָן”, וואָס מיינט, “פּערל”. פֿאַר וואָס דווקא “פּערל”? הייב איך ניט אָן צו וויסן.

Read more

• « Previous
• 1 ...
• 19
• 20
• 21
• 22
• ... 32
• Next »