Our Favorite Heirlooms

מײַן באַליבטסטע ירושה־זאַך: אַ טישטעך

Favorite Heirloom: Embroidered Tablecloth

פֿון סוזאַן קיי ניומאַן

  • Print
  • Share Share
Susan Newman

SCROLL DOWN FOR ENGLISH

מיט עטלעכע חדשים צוריק האָבן מיר געבעטן אונדזערע לייענער — סײַ פֿונעם ייִדישן פֿאָרווערטס, סײַ פֿונעם ענגלישן — איר זאָלט אונדז צושיקן אַ פֿאָטאָגראַפֿיע און באַשרײַבונג פֿון אײַער באַליבטסטער ירושה־זאַך. דער אָפּרוף איז געווען אַן ענטוזיאַסטישער. אָנהייבנדיק די ערשטע וואָך אין מײַ, דעם חודש געווידמעט דער ייִדישער אַמעריקאַנער קולטור־ירושה, שטעלן מיר יעדן טאָג אַרויף איינע פֿון די ירושה־מעשׂיות.

דורך די אַלע חפֿצים וועט איר זיך אַ ביסל דערוויסן וועגן די אינטערעסאַנטע משפּחה־געשיכטעס פֿון אונדזערע לייענער, און במילא זיך באַקענען מיט געוויסע אַספּעקטן פֿון דער ייִדישער קולטור־געשיכטע פֿון אַ מער פּערזענלעכן קוקווינקל.

אַ טישטעך

פֿון סוזאַן קיי ניומאַן

אין 1930 האָט מײַן באָבע, חנה פֿרידמאַן קאַפּוסטע, אויסגעהאָפֿטן דאָס טישטעך ווי דרשה־געשאַנק פֿאַר אַ פּלימעניצע, קיטי, אין ניו־יאָרק. זי האָט געשיקט מײַן טאַטן, אַרנאָלד (אויף ייִדיש — אַנשל) אין קראָם נאָכן פֿאָדעם.

די דײַטשן האָבן אומגעבראַכט די באָבע־זיידע און די מומע. מײַן טאַטע האָט איבערגעלעבט דעם וואַרשעווער געטאָ־אויפֿשטאַנד, מײַדאַנעק, אוישוויץ און בוכנוואַלד. ער איז אָנגעקומען אין אַמעריקע אין 1949. ווען ער האָט חתונה געהאַט מיט מײַן מאַמען אין 1955, האָט זײַן שוועסטערקינד, וואָס האָט מיט יאָרן צוריק געהאַט געקראָגן דאָס טישטעך פֿון דער באָבען, עס איבערגעגעבן דער נײַער חתן־כּלה.

אַחוץ עטלעכע פֿאָטאָגראַפֿיעס, וואָס דער טאַטע האָט געהאַט באַגראָבן בײַם שכן אין גאָרטן און אויסגעגראָבן נאָך דער באַפֿרײַונג, איז דאָס טישטעך די איינציקע זאַך וואָס איז אים פֿאַרבליבן פֿון זײַן לעבן פֿאַר דער מלחמה. מיר שאַנעווען דאָס אויסגעהאָטענע מײַסטערווערק און נוצן עס לכּבֿוד יעדן יום־טובֿ.


By reading about these family treasures, you will discover some of the fascinating family histories of our readers, as well as their Jewish cultural context from a personal perspective.

If you can read some Yiddish, try reading the Yiddish passage above, which comes with a special feature: every time you click on a word, the English translation appears!


Tablecloth

by Susan Kay Newman

In 1930, my grandmother, Chana Friedman Kapusta, embroidered this tablecloth for a niece, Kitty, who was getting married in New York. She sent my father, Arnold, who was then 10 years old, to the store to buy the thread.

My grandparents and aunt were murdered during the Holocaust. My father survived the Warsaw Ghetto Uprising and Majdanek, Auschwitz and Buchenwald concentration camps. He arrived in the US in 1949. When he married my mother in 1955, his cousin, who had received the tablecloth years before, passed it on to the new couple.

Along with some photos that my father buried in the neighbor’s yard in Warsaw and dug up after his liberation, this is the only physical remnant of his life before the war.

We cherish it and use it, protected by plastic, for all of the Jewish holidays.