מײַן באַליבטסטע ירושה־זאַך: אויטאָגראַף־אַלבאָם

Favorite Heirloom: Autograph Album

פֿון פֿיליס מינדעל

SCROLL DOWN FOR ENGLISH

מיט עטלעכע חדשים צוריק האָבן מיר געבעטן אונדזערע לייענער — סײַ פֿונעם ייִדישן פֿאָרווערטס, סײַ פֿונעם ענגלישן — איר זאָלט אונדז צושיקן אַ פֿאָטאָגראַפֿיע און באַשרײַבונג פֿון אײַער באַליבטסטער ירושה־זאַך. דער אָפּרוף איז געווען אַן ענטוזיאַסטישער. אָנהייבנדיק די ערשטע וואָך אין מײַ, דעם חודש געווידמעט דער ייִדישער אַמעריקאַנער קולטור־ירושה, שטעלן מיר יעדן טאָג אַרויף איינע פֿון די ירושה־מעשׂיות.

דורך די אַלע חפֿצים וועט איר זיך אַ ביסל דערוויסן וועגן די אינטערעסאַנטע משפּחה־געשיכטעס פֿון אונדזערע לייענער, און במילא זיך באַקענען מיט געוויסע אַספּעקטן פֿון דער ייִדישער קולטור־געשיכטע פֿון אַ מער פּערזענלעכן קוקווינקל.

אויטאָגראַף־אַלבאָם

פֿון פֿיליס מינדעל

איידער מײַן מאַמע, בראָניע דויערמאַן, האָט פֿאַרלאָזט דאָס שטעטל יאַוואָראָוו צו פֿאָרן קיין אַמעריקע, האָבן אַלע אירע קרובֿים און פֿרײַנד זיך פֿאַרזאַמלט כּדי זיך צו געזעגענען. אויף די זײַטן פֿון אַן אויטאָגראַף־אַלבאָם מיט אַ בלויער סאַמעטענער הילע האָבן זיי פֿאַרשריבן זייערע ווינטשעוואַניעס אויף פֿיר שפּראַכן: העברעיִש, פּויליש, ייִדיש און דײַטש. שפּעטער האָט אַ חבֿר און מײַן פֿאָטער אים אויך אונטערגעשריבן אויף ענגליש.

מײַן מאַמע האָט מיטגעבראַכט דעם אויטאָגראַף־אַלבאָם, צוזאַמען מיט פּאָסטקאַרטלעך און אַנדערע דאָקומענטן, קיין ניו־יאָרק וווּ זי האָט זיך באַזעצט אין ברוקלין. ווען זי איז געשטאָרבן אין 1989, איז דער אַלבאָם אַריבער צו מיר אַהיים און שפּעטער — אין מײַן דירה אין וואַשינגטאָן. ער האָט ניט אַרויסגערופֿן בײַ מיר קיין באַזונדערן אינטערעס, ביז איך בין געוואָרן אַ וועג־ווײַזערין בײַם אַמעריקאַנער חורבן־מוזיי און באַשלאָסן איבערצוזעצן די ווינטשעוואַניעס אויף ענגליש פֿאַר מײַן משפּחה.

צוליב דער שוואַכער קוואַליטעט פֿון די דרעטלעך האַלט זיך דער קליינער אַלבאָם בײַם צעפֿאַלן זיך. אין גיכן וועט מען אים איבערגעבן דעם „ייִוואָ‟ אין ניו־יאָרק. לכּבֿוד מײַן 80סטן געבוירן־טאָג האָט מען אויך געשאַפֿן אַ וועבזײַט, וואָס גיט איבער די געשיכטע פֿונעם אַלבאָם באַגלייט מיט פֿאָטאָגראַפֿיעס: https://broniasalbum.wordpress.com

טײַערע לייענער, זײַט אַזוי גוט, לאָזט מיך וויסן אויב איר דערקענט אַ נאָמען אָדער ווייסט דעם גורל פֿון איינעם פֿון די מענטשן אויף דער גאַסט־רשימה, אָדער אויב איר קענט צוגעבן אינפֿאָרמאַציע וועגן די שכנים און פֿרײַנד וואָס האָבן געלעבט אינעם שטעטל יאַוואָראָוו.

---

By reading about these family treasures, you will discover some of the fascinating family histories of our readers, as well as their Jewish cultural context from a personal perspective.

If you can read some Yiddish, try reading the Yiddish passage above, which comes with a special feature: every time you click on a word, the English translation appears!

---

Autograph Album

by Phyllis Mindell

When my mother, Bronia Dauermann, left the shtetl of Jaworow in 1925 to go to America, her family and friends gathered to bid her farewell and write down their good wishes on the pages of a blue velvet autograph album in four languages: Hebrew, Polish, Yiddish and German. Years later, a friend and my father signed it in English.

The album traveled with her, along with postcards and other documents, to New York and then to Brooklyn. When she died in 1989, the album moved to my home and later to my apartment in Washington, D.C. It garnered little attention until I trained to be a guide at the United States Holocaust Memorial Museum and decided to have it translated and printed as a memento for my family.

The little album is falling apart, its pages yielding to the poor quality of the staples that held it together. Its destiny is YIVO in New York. The whole story (including photos and page scans) is told in a website created on the occasion of my 80th birthday: https://broniasalbum.wordpress.com.

Readers, please let me know if you recognize and know the fate of one of the names on the guest list or can add any other information about neighbors and friends who lived nearby.