צי איז איין אַנטי־היסטאַמין בעסער ווי אַ צווייטער?

Is There One Antihistamine That's Better Than the Others?

פֿון שלום בערגער

ליבער ד״ר בערגער,

צי איז אײן אַנטי־היסטאַמין װאָס מע קען קױפֿן אין אַ קראָם בעסער װי אַ צװײטער?

ירחמיאל לאָפּין, נ״י

---

ליבער ר׳ ירחמיאל,

אַ גוטע פֿראַגע! לטובֿת די לײענער װאָס װײסן נישט, לאָמיר גיך איבערחזרן וואָס ס׳איז אַזױנס אַן אַנטי־היסטאַמין.

די היסטאַמין־רעצעפּטאָרן זײַנען מאָלעקולן צוגעטשעפּעט צו קעמערלעך װאָס, װי אַנדערע רעצעפּטאָרן, בינדן זיך צו געװיסע צונױפֿהעפֿטן װאָס טראָגן זיך דורכן בלוטשטראָם. היסטאַמין־רעצעפּטאָרן געפֿינען זיך אין אַ סך פֿאַרשײדענע ערטער אין קערפּער: אין די לונגען, דעם מאָגן, די שלײַם (לחות)־געװעבן פֿון דער נאָז, און אַפֿילו אין מוח. אַנטי־היסטאַמינען זײַנען, װידער, מאָלעקולן װאָס בינדן זיך צו די דאָזיקע רעצעפּטאָרן און אַזױ אַרום בלאָקירן זיי זײערע פֿאַרשײדענע פֿונקציעס.

אַזױ װי מיר זײַנען אין סאַמע מיטן פֿון פֿאַרקילונג־סעזאָן, זײַט איר מסתּמא אױסן די אַנטי־היסטאַמינען װאָס װירקן אױף דער נאָז. אײן ענטפֿער אויף אײַער פֿראַגע איז גאַנץ פּשוט: אַזױ װי די פֿאַרמאַצעװטישע פֿירמעס װילן נישט קײן דירעקטע פֿאַרגלײַכן צװישן אײן פּראָדוקט און אַ צװײטן, איז נישטאָ קײן פֿעסטער ענטפֿער.

אַן אַנדער אופֿן צוצוגײן צו דעם איז אָבער צו דערװיסן זיך, אַז די דאָזיקע אַנטי־היסטאַמינען קומען אין פֿאַרשײדענע קאַטעגאָריִעס. די „עלטערע“ מעדיצינען (פֿון אַזױ גערופֿענעם „ערשטן דור“) זײַנען לאװ־דװקא ערגער װי די נײַערע. כאָטש „בענאַדריל‟, צװישן די סאַמע ביליקסטע אַנטי־היסטאַמינען, קען מאַכן דעם אײַננעמער שלעפֿעריק, קען דאָס זײַן אױך מער עפֿעקטיװ אין פֿאַרקילונגען, בשעת די אַנטי־היסטאַמינען פֿון די „שפּעטערדיקע דורות“ זײַנען מער ספּעציפֿיש פֿאַר דער נאָז, מאַכן נישט שלעפֿעריק, און זײַנען אפֿשר בעסער פֿאַר אַלערגיעס — כאָטש אַ ביסל טײַערער.

פֿאַראַן פֿאַרשײדענע אַנטי־היסטאַמינען, און װעלכער ס׳איז אײַך בילכער איז שטאַרק אָפּהענגיק אין װעלכער איר האָט שױן געפּרוּװט, װיפֿל מעדיקאַמענטן איר נעמט שױן אײַן (װײַל די אַנטי־היסטאַמינען קענען זײ שטערן אָדער אַפֿילו קעגנװירקן), און װאָס איר קענט אויספֿירן. ס׳איז װידער, װי אין אַ סך פֿאַלן פֿון מעדיקאַמענטן, אַ מין „טרעף־און־טעות‟.

אפֿשר איז כּדאַי צו דערמאָנען נאָך אַ װיכטיקן פֿאַקט װעגן די מעדיקאַמענטן — זײ זײַנען נישט נײטיק אין אַלע פֿאַלן. אַז מע האָט אַ פּשוטע פֿאַרקילונג, איז די באָבע אָדער זײדע געװען גערעכט: הינדל־יױך און דאָס כאַפּן אַ דרעמל קענען אַ סך זאַכן אױסהײלן אָן די זײַטיקע עפֿעקטן פֿון אַ מעדיקאַמענט.

פֿאַראַן װידער אַלערגיעס װאָס קענען שטעלן דעם חולה אין אַן ערנסטער סכּנה (צום בײַשפּיל, אַנאַפֿילאַקסיס — די געפֿערלעכע רעאַקציע צום שטאָך פֿון אַ בין), אָדער בײַסענישן װאָס זײַנען נישט צו פֿאַרטראָגן, אַזוי ווי עס מאַכט זיך, למשל, נאָכן אָנרירן סם־בלעטלעך. אין אַזאַ פֿאַל איז „בענאַדריל‟ מסתּמא דער בעסטער מיטל.