פֿאַר וואָס בלײַבן מאַמעס פֿאַרקילט לענגער ווי זייערע קינדערלעך?

Why Do Mothers Remain Sick Longer Than Their Young Kids?

פֿון שלום בערגער

ליבער ד״ר בערגער,

כ׳ווער זייער זעלטן קראַנק, ביז הײַיאָר ווען מיר דאַכט אַז כ׳בין כּסדר פֿאַרקילט. (כ׳האַלט שוין אין מיטן מײַן דריטע פֿאַרקילונג אין 5 וואָכן, וואָס די ערשטע דערפֿון האָט אַרויסגערופֿן אַן אויערן־אינפֿעקציע; אין יענער צײַט האָב איך אויך געליטן פֿון אַ מיגרען און אַ בויכווירוס). מײַן עופֿעלע איז אַלט 20 חדשים הייבט שוין אָן זײַן ערשטן יאָר אין אַ טאָגהיים און איך שטעק זיך אָן מיט אַלץ וואָס ווערט צעטיילט אין זײַן קלאַסצימער. דער חילוק איז נאָר, וואָס ער ווערט קראַנק אויף בלויז אַ מעת־לעת בשעת איך בלײַב נישט־געזונט איינס ביז צוויי וואָכן לאַנג. וואָס קען איך טאָן, כ’זאָל נישט זײַן כּסדר קראַנק?

הרבה רחל דודלי זערין (פּראָווידענס, ראָד־אײַלענד)

---

חשובֿה רבה זערין,

צום באַדויערן זײַט איר נישט אַליין! דער דורכשניטלעכער דערוואַקסענער באַקומט יעדעס יאָר 4-2 פֿאַרקילונגען (דאָס קינד, דורכשניטלעך, וועט זיך אָנשטעקן מיט 5 אַזעלכע). אמת איז, אַז זיי געדויערן לענגער, ווי מע וואָלט זיך געריכט. אַ הוסט קען געדויערן אַ וואָך־צוויי, נאָר דאָס איז אויך דורכשניטלעך, און ס׳איז נישט פֿון די זעלטענע זאַכן, אַז מע זאָל קומען צו מיר נאָך 5 וואָכן הוסטעניש, מיט אַ פֿאַרצווייפֿלטער מינע און אַ רינענדיקער נאָז. ווי באַוווּסט, קענען די זעלבע ווירוסן, וואָס צילעווען אויף די אָטעמרערן זיך אויך צוטשעפּען צו די אויערן און סינוסן. לייגט זיך אויפֿן שׂכל, אַז מע זאָל באַקומען אַ פּאָפּורי אַנדערע סימפּטאָמען אויך.

אַוודאי ווייסט איר, אַז די טאָגהיימען שטעלן מיט זיך פֿאָר אַן עכטן „קולטיוויר־מיטל‟ — ממש אַ יויך פֿון ווירוסן. די קליינע קינדערלעך רירן דאָך אַלץ אָן, סײַ בײַם אייגענעם גוף, סײַ בײַ יענעם, און וואַשן זיך די הענט ווייניקער ווי געוווּנטשן.

ווי אַזוי קען מען זיך באַפֿרײַען פֿון אַזעלכע „מתּנות‟ פֿונעם סעזאָן? געוויינטלעך „שרײַב איך אויס‟ דרײַ זאַכן: יויך, רו און געדולד. היות ווי ס׳רובֿ אַזעלכע אינפֿעקציעס ווערן אַרויסגערופֿן פֿון ווירוסן, וועט די אַנטיביִאָטיק גאָרנישט העלפֿן (און קען נאָך שאַטן). מע לויבט וויטאַמען „צע‟ [C] און זינק אין הימל אַרײַן, נאָר מיט שוואַכע וויסנשאַפֿטלעכע ראיות. שפּאָרט זיך אײַן דאָס געלט און מי. די היימישע רפֿואות זײַנען פּונקט אַזוי גוט.

אַ פֿאַרלאָזלעך מיטל קען איך יאָ שטאַרק רעקאָמענדירן: וואַשט זיך גוט אויס די הענט. אַ סיסטעמאַטישער איבערבליק פֿונעם בריטישן Cochran Review האָט אויפֿגעוויזן אָט וואָס: אויב פֿיר מענטשן וואַשן זיך אויס די הענט, קער דאָס פֿאַרהיטן איין פֿאַל פֿון אַ ווירוס־אינפֿעקציע אין די אָטעמרערן. אין פֿאַרגלײַך מיט אַ סך רפֿואות איז דאָס אַ נס־מן־השמים — און קאָסט נאָר אַזוי פֿיל ווי אײַער באַליבסטער זייף! מאַסקעס זײַנען אויך אַ מעגלעכקייט, און קענען אָפּשוואַכן די טראַנסמיסיע פֿון די ווירוסן, נאָר זײַנען נישט באַקוועם פֿאַר ס’רוב משפּחות.

הכּלל: פּאַסט אויף אויף זיך! ווינטער איז שווער, באַזונדערש מיט אַן עופֿעלע, און אַליין אַ פֿאַרקילטע. מײַן עצה: טרינקט טיי, שלאָפֿט זיך גוט אויס (אויף וויפֿל עס לאָזט זיך), לאָזט זיך אײַנשפּריצן מיטן פֿלו-וואַקצין, און וואַרט אויף געזינטערע טעג. אַסותא!