אין דעם רירנדיקן ווידעאָ דערוויסן מיר זיך וועגן דעם דראַמאַטישן לעבן פֿונעם גרויסן פּאָעט פֿון געוועזענעם סאָוועטן־פֿאַרבאַנד, יוסף קערלער — דורך אינטערוויוען מיט אים און מיט זײַן זון, דער ייִדישער פּאָעט — באָריס קאַרלאָף. אין איין סצענע באַשרײַבט קערלער דעם מוראדיקן מאָמענט ווען „קאַ־גע־בע‟־אַגענטן זענען איין מאָל באַפֿאַלן זײַן באַליבטסטן לערער.
יוסף קערלער איז געבוירן געוואָרן אין הײַסין, אוקראַיִנע אין 1918. שפּעטער האָט די משפּחה זיך איבערגעקליבן אין אַ ייִדישן פֿאַרם־קאָלעקטיוו. זײַנע ערשטע ייִדישע לידער זענען פּובליקירט געוואָרן אין אַן אַדעסער צײַטונג אין 1935. נאָכן אַגיטירן ענפֿטלעך פֿאַר ייִדיש אין די ביראָבידזשאַנער שולן איז ער פֿאַרשיקט געוואָרן אין גולאַג פֿאַר „אַנטי־סאָוועטישע טעטיקייטן‟ וווּ ער האָט נישט אויפֿגעהערט צו שרײַבן אויף ייִדיש.
קערלער און זײַן פֿרוי, אַניאַ, זענען געווען צווישן די ערשטע רעפֿיוסניקעס, און אין 1971 האָט מען זיי סוף־כּל־סוף געלאָזט עולה זײַן קיין ישׂראל, וווּ זיי האָבן זיך באַזעצט אין ירושלים. דאָרט האָט קערלער פֿאַרלייגט אַ ירושלימער צווײַג פֿונעם ייִדישן שרײַבער־פֿאַראיין און אײַנגעפֿירט, צום ערשטן מאָל, עפֿנטלעכע הזכּרה־צערעמאָניעס נאָך די ייִדישע שרײַבער, אַקטיאָרן און אינטעליגענטן אומגעבראַכט אונטערן סטאַלין־רעזשים.
דער דאָזיקער דאָקומענטאַר־פֿילם איז איינער פֿון צען, אין וועלכע אָנגעזעענע ייִדישע שרײַבער פֿונעם עלטערן דור רעדן אָפֿן־האַרציק וועגן זײַער לעבן. די פֿילמען זענען רעזשיסירט געוואָרן פֿונעם ייִדישן שרײַבער און לאַנגיאָריקן פֿאָרווערטס־רעדאַקטאָר באָריס סאַנדלער און פּראָדוצירט געוואָרן פֿון דער „פֿאָרווערטס‟־אַסאָציאַציע ווי אַ די־ווי־די סעריע מיטן נאָמען, „מאָנאָלאָגן פֿון ייִדישע שרײַבער‟.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.