Oyneg Shabes
March 29, 2018, 10:50am

פּסח־סדר אין „שלום־עליכם־פֿאָלקשול 21‟ — 1964

Passover Seder at Sholem Aleichem Folk School 21 in 1964

  • Print
  • Share Share

יעדע ייִדישע גרופּע וועט פּרוּוון צופּאַסן דעם פּסחדיקן סדר, ער זאָל שטימען מיט די ווערטן פֿון אירע מיטגלידער. בײַ די אַמעריקאַנער ייִדישיסטן אינעם 20סטן יאָרהונדערט האָט מען געשאַפֿן אַ ריי „ייִדישיסטישע‟ הגדות, וואָס האָבן זיך באַנונצט מיט די טראַדיציאָנעלע סימבאָלן פֿון פּסח אויף אַ נײַעם אופֿן.

די גאָר־לינקע קרײַזן, ווי למשל, אין די „אָרדן‟־שולן האָבן באַטאָנט ווי אַזוי מע קען פֿאַרשטיין די באַפֿרײַונג פֿון די ייִדישע שקלאַפֿן ווי אַ משל, וואָס רעדט וועגן דעם מצבֿ פֿון די אָרעמע אַרבעטער אין אַ קאַפּיטאַליסטישער סיסטעם. אַנדערע גרופּעס האָבן באַטאָנט דעם אויפֿשטאַנד אין וואַרשעווער געטאָ, וואָס איז פֿאָרגעקומען פּסח־צײַט, ווי אַ נײַעם עפּיזאָד אינעם אייביקן קאַמף פֿאַר פֿרײַהייט. אַנדערע, ווי למשל, די פּועלי־ציוניסטן, האָבן דערהויבן דעם אויפֿקום פֿון מדינת־ישׂראל ווי אַ היסטאָריש געשעעניש, ענלעך צום מאָמענט אין חומש, ווען די ייִדן זענען אָנגעקומען אין כּנען נאָכן יציאת־מצרים.

אונדזער קאָלעגע מרים האָפֿמאַן האָט אונדז געבראַכט זייער אַן אינטערעסאַנטע רעקאָרדירונג פֿון אַזאַ מין ייִדישיסטישן פּסח־סדר, וואָס זי האָט געהאָלפֿן אויפֿפֿירן אין 1964. דער סדר, וואָס עס האָבן געמאַכט די קינדער בײַם „שלום־עליכם־שול 21‟ אויף ביינברידזש־עוועניו אין בראָנקס, איז אַ ביסל מער טראַדיציאָנעל ווי דער טיפּישער ייִדישיסטישער סדר פֿון יענעם דור: מע הערט אַ סך טראַדיציאָנעלע ברכות און מע נעמט אַרײַן ס׳רובֿ פֿון די הויפּט־מאָמענטן פֿונעם סדר אַזוי ווי די „פֿיר קשיות‟ און „דיינו‟. דערצו זינגט מען אַ ריי ייִדישע לידער וועגן פּסח (מאָריס ראָזענפֿעלדס „אין דעם לאַנד פֿון פּיראַמידן‟ און אַבֿרהם רייזענס „אויפֿן ניל‟ און „זאָג מאַראַן‟) און אַ ייִדישן נוסח פֿון „חד־גדיא‟. אינעם חורבן־טייל פֿון דער פּראָגראַם זינגט מען דעם פּאַרטיזאַנער הימען „זאָג ניט קיינמאָל‟ און „אַני מאמין‟ און מע רעציטירט אַ טייל פֿון בינעם העלערס „אין וואַרשעווער געטאָ איז איצט חודש ניסן‟. צוליב דעם וואָס די „שלום־עליכם‟־שולן זענען געווען ציוניסטיש־געשטימט, הערט מען אויך בײַם סוף פֿונעם סדר ווי מע זינגט „התּיקווה‟.

דעם סדר האָבן אָרגאַניזירט און אָנגעפֿירט מרים האָפֿמאַן און בלומע לעדערהענדלער. אין דער פּראָגראַם האָבן אָנטייל גענומען אַ ריי קינדער, וואָס זענען שפּעטער געוואָרן באַקאַנט אויף דער ייִדישער גאַס, אַרײַנגערעכנט דעם אַקטיאָר אַבֿי האָפֿמאַן, דעם היסטאָריקער דוד פֿישמאַן און אונדזער מיטאַרבעטער איציק גאָטעסמאַן.


Back to עונג־שבת