Dr. Berger Answers Your Health Questions

שיקט אײַערע שאלות צו: sholemberger@yiddish.forward.com

מוזן פֿרויען באַקומען זייער ערשטן מאַמאָגראַם צו 40 יאָר?

Must Women Get Their First Mammogram at Age 40?

פֿון שלום בערגער

  • Print
  • Share Share

ליבער ד״ר בערגער,

ווי אַזוי זאָל איך באַשליסן ווען אָנצוהייבן גיין אויף מאַמאָגראַמען [ברוסטראַק־טעסטן], אויב כ׳האָב נאָר איין ווײַטע קרובֿה מיט ברוסטראַק, און דערצו בין איך נאָר „האַלב־אַשכּנזיש‟? כ׳וויל נישט, אַז מע זאָל מאַכן מער טעסטן אויף מיר ווי נייטיק. ס׳זעט אויס, אַז בײַ מײַן אַלגעמיינעם דאָקטער גייט אין לעבן, כ׳זאָל באַקומען דעם ערשטן מאַמאָגראַם צו 40 יאָר, נישט געקוקט אויף דעם וואָס די ריזיקע איז פֿאַר מיר אַ גאַנץ נידעריקע.

ד״ר ווענדי לאָוו ענדערסען, סיינט־לויִס, מיזורי


טײַערע פּראָפֿ׳ ענדערסען,

הײַנט צו טאָג לייגט מען אַ היפּשן פּסיכאָלאָגישן טראָפּ אויף טעסטן צו פֿאַרהיטן ראַק. עס שטעקן אין דעם אַ סך סיבות, אָבער צום טייל גייט עס אין דעם וואָס מענטשן זאָרגן זיך וואָס די צוקונפֿט וועט ברענגען, און דורך מאַכן די טעסטן, האָפֿט מען צו האָבן עפּעס אַ שליטה איבער דעם.

עס דאַכט זיך אונדז, אַז דער ראַק איז אַזאַ מלאך־המוות וואָס באַפֿאַלט אונדז אין מיטן העלן טאָג, אָן אַ פֿאַרוואָס, אָן אַ פֿאַרווען, און בלויז די טעסטן קענען אונדז ראַטעווען. און אויב מע וועט נישט דורכצומאַכן אַ מאַמאָגראַם צו 40 יאָר, גאָט ווייסט וואָס קען נאָך געשען!

כ׳מאַך נישט אַוועק מיט דער האַנט דעם ברוסטראַק, חלילה. צוריקגערעדט, מוז איך אײַך געבן צו פֿאַרשטיין אַז די מאַמאָגראַמען זײַנען נישט די ישועה. אַפֿילו אַז עס רעדט זיך וועגן די פֿרויען אין די 50ער יאָרן, הערשט אַ מחלוקת וואָס שייך די מעלות פֿון אַ מאַמאָגראַם. (בײַ יעדע 1,000 פֿרויען קען דער מאַמאָגראַם פֿאַרהיטן בלויז עטלעכע פֿאַלן פֿון ברוסטראַק, און דערצו פֿאַרלענגערט עס נישט דאָס לעבן).

בײַ פֿרויען אין די 40ער זענען די מעלות נאָך קלענער. אין מײַן פּראַקטיק איז מײַן צוגאַנג דער היפּוך פֿון אײַערן. אַזוי ווי די מעלות פֿון די מאַמאָגראַמען זײַנען ווינציק, און די ריזיקעס (פֿאַלשע „פּאָזיטיווע‟ רעזולטאַטן; אומנייטיקע ביִאָפּסיעס) גאַנץ הויך, איז די בעסטע סטראַטעגיע ווען דער דאָקטער מאַכט דעם באַשלוס בשותּפֿות מיטן פּאַציענט, נעמענדיק אין באַטראַכט אירע ווערטן, פּרעפֿערענצן און זאָרגן. ס’איז אָבער זיכער נישט „גאָר אָדער גאָרנישט‟, און אויב אײַער דאָקטער נעמט אָן אַזאַ ראַדיקאַלן צוגאַנג, פֿרעגט אים (צי זי) פֿאַר וואָס.