ייִדן אין דער מולטי־קולטורעלער אויסטראַלישער פֿוסבאָל־ליגע

Jews in the Multicultural Australian Football League

פֿון רייזל זילבערמאַן

רײזל זילבערמאַן איז אַ ייִדיש־לערערין בײַ דער שלום־עליכם שול אין מעלבורן, אױסטראַליע. זי איז אַ געװעזענע העלפֿערין און פֿאָרזיצערין פֿונעם מעלבורנער „סקיף‟. זי איז אַן „אײ־עף־על‟ מולטי־קולטורעלע אַמבאַסאַדאָרין צו דער ייִדישער קהילה און איז הײַיאָר געװאָרן די „אײ־עף־על‟ מולטי־קולטורעלע אַמבאַסאַדאָרין פֿונעם יאָר פֿאַר דעם דרום־מיזרחדיקן ראַיאָן.

---

דאָ אין מעלבורן, אַז מען רעדט וועגן „פֿוסבאָל‟, מיינט מען דעם אויסטראַלישן פֿוסבאָל.

פֿאַר די פֿון אײַך װעלכע האָבן קײן מאָל נישט געזען קיין אויסטראַלישע פוסבאָל־שפּיל, דאַרפֿט איר זיך פֿאָרשטעלן אַ מין ספּאָרט־טשאָלנט מיט סאָקער („פֿוטבאַל‟ אין ענגלאַנד), ראָגבי און קוישבאַל אַרײַנגעמישט — אָבער אָן שום פֿאַרזיכערונגס־מיטלען.

אין מעלבורן איז פֿוסבאָל אַ מין „רעליגיע”. אַז מע וווינט אין מעלבורן מוז מען אונטערשטיצן אַ מאַנשאַפֿט. ווען מײַן משפּחה איז ערשט אָנגעקומען קיין מעלבורן האָט מען אויסגעקליבן די מעלבורנער פֿוסבאָל־מאַנשאַפֿט. און אַזוי איז די מאַנשאַפֿט געוואָרן אױך מײַן באַליבטסטע מאַנשאַפֿט.

איך בין אויפֿגעוואַקסן, קוקנדיק אויף פֿיל פֿעיִקע פֿוסבאָל־שפּילער, צווישן זיי אַ סך שפּילער פֿון מולטי־קולטורעלן אָפּשטאַם. דאָס האָט נישט אויסגעזען מאָדנע. דער קאַרלטאַנער שפּילער אַנטאָני קוטאָפֿידיס איז געווען פֿון גריכישן־איטאַליענישן אָפּשטאַם; מײַן באַליבטסטער מעלבורנער שפּילער דזשים סטײַנס איז געבוירן געוואָרן אין אירלאַנד. די אויסטראַלישע פֿוסבאָל־ליגע איז געווען פֿול מיט אַזעלכע מולטי־קולטורעלע שפּילער.

הײַנט צו טאָג איז די לאַגע אַן ענלעכע. די צאָל מולטי־קולטורעלע שפּילער וואַקסט כּסדר. דערפֿאַר, מיט עטלעכע יאָר צוריק, האָט מען געגרינדעט די מולטי־קולטורעלע פּראָגראַם בײַ דער אױסטראַלישער פֿוסבאָל־ליגע („איי־עף־על‟), כּדי מע זאָל בעסער אונטערשטיצן די שפּילער און די מולטי־קולטורעלע באַפֿעלקערונגען פֿון אויסטראַליע.

צווישן אַנדערע פּרובירט די פּראָגראַם אַרײַנציִען מולטי־קולטורעלע שפּילער אין דער „איי־עף־על‟. מע האָט אָרגאַניזירט אַ פּראָגראַם פֿאַר טאָגשולן מיט פֿיל מולטי־קולטורעלע קינדער, וווּ מע לערנט זיך ווי אַזוי צו שפּילן פֿוסבאָל. מען העלפֿט פֿעיִקע יונגע שפּילער פֿון פֿאַרשידענע עטנישע און רעליגיעזע גרופּעס דורך פֿאַרשידענע פּראָגראַמען, כּדי זיי זאָלן ווערן פּראָפֿעסיאָנעלע פֿוסבאָל־שפּילער. מע האַלט אַ ספּעציעלע רונדע, וווּ מע גיט זיי אָפּ כּבֿוד.

צווישן זייערע פּראָיעקטן איז דער „באַשער הולי־אַקאַדעמיע‟, וואָס העלפֿט יונגע מוסולמענישע יונגע־לײַט צו פֿאַרבעסערן זייערע פֿוסבאָל־קענטענישן. די פּראָגראַם איז אױפֿן נאָמען פֿונעם מוסולמענישן שפּילער באַשער הולי, וואָס איז זייער טעטיק אין דער פּראָגראַם. הײַיאָר אַרבעט מען אויך צו האָבן אַ פֿוסבאָל־קאָנקורענץ צווישן די ייִדישע טאָגשולן.

ווי אַזוי ווייס איך דאָס? ווײַל איך אַליין בין אַ מולטי־קולטורעלע אַמבאַסאַדאָרין צו דער ייִדישער קהילה. איך פּרוביר צו שאַפֿן געלעגנהייטן פֿאַר אונדזער קהילה אין דער „איי־עף־על‟. הײַיאָר בין איך אויסדערוויילט געוואָרן ווי די „איי־עף־על‟ אַמבאַסאַדאָרין פֿונעם יאָר פֿאַר דעם דרום־מיזרחדיקן ראַיאָן צוליב מײַן אַרבעט לטובֿת ייִדן אין פֿוסבאָל.

דורך אַזעלכע פּראָגראַמען פּרובירט די „איי־עף־על‟ צו העלפֿן נײַ־געקומענע זיך צו באַטייליקן אין דער אַלגעמיינער באַפֿעלקערונג פֿון לאַנד אָן צו פֿאַרלירן די אייגענע קולטור. מיר ייִדן קענען דאָס אַוודאי אונטערשטיצן. 

מיר ייִדן זײַנען אַ וויכטיקער טייל פֿון דער געשיכטע פֿון דער „איי־עף־על‟. הײַיאָר האָט מען זיך דערװוּסט, אַז דער ערשטער פּראָפֿעסיאָנעלער ייִדישער פֿוסבאָל־שפּילער איז געווען דער שפּילער הערבערט ׳בערט׳ ראַפּאַפּאָרט פֿון דער שטאָט פֿיצרוי. ער האָט געשפּילט דרײַ שפּילן אינעם ערשטן סעזאָן פֿון דער „וויקטאָרישער פֿוסבאָל־ליגע‟ מיט העכער 100 יאָר צוריק. אַזױ האָט זיך אָנגעהויבן די גאָלדענע קייט פֿון אויסטראַלישע ייִדישע פֿוסבאָל־שפּילער. ווער ווייסט, אפשר, אַ דאַנק דער מולטי־קולטורעלער פּראָגראַם, וועלן מיר האָבן נאָך ייִדישע פֿוסבאָל־שפּילער אין דער צוקונפֿט.

אָט איז אַ באַווײַז פֿון דאָיִקייט: די ייִדישע קהילה ווערט אײַנגעלאַדן צו זײַן אַ וויכטיקער טייל פֿון דער גרעסטער ספּאָרט־ליגע אין לאַנד, מיר זאָלן אַרבעטן צוזאַמען מיט אַנדערע פֿון פֿאַרשידענע קולטורן; און אַז מיר זאָלן קענען לערנען אַנדערע וועגן אונדזער קולטור. דאָס דאַרף זײַן אַ פּאָזיטיווער באַווײַז פֿון אַ געזונטער לאָקאַלער ייִדישער קהילה.