„געמישטע טענץ‟ בײַ ייִדן

Co-Ed Dancing in Yiddish Literature

פֿון מרים־חיה סגל

סאָניאַ גאַלאַנץ איז ניט קיין פּנים־חדשות אין דער ייִדישער טאַנץ־סבֿיבה און אין דער וועלט פֿון ייִדישע לימודים. זי איז אַ דאָקטאָראַנטקע אין דעם אָפּטייל פֿון דײַטשישע שפּראַכן און ליטעראַטור בײַם פּענסילווייניער אוניווערסיטעט. זי האָט שוין געוווּנען עטלעכע חשובֿע סטיפּענדיעס צו פֿאָרשן אינעם „ייִוואָ‟ און אין דער נאַציאָנאַלער ביבליאָטעק פֿון ישראל; זי פֿאָרשט איצטער אין ווין, אַלץ אויף דער טעמע פֿון געמישטע טענץ (וווּ מענער און פֿרויען טאַנצן צוזאַמען) אין דער ייִדישער און דײַטשישער ליטעראַטור.

נישט נאָר פֿאָרשט זי — זי איז אַליין אַ באַגאַבטע טענצערין און האָט דעם זומער געאַרבעט ווי אַ טאַנץ־לערערין אין „קלעז־קאַנאַדע‟.

צווישן די מקורים, וואָס סאָניאַ האָט געניצט אין דער ניו־יאָרקער שטאָט־ביבליאָטעק זענען ייִדישע און דײַטשישע צײַטשריפֿטן, ווי למשל, „דער איזראַעליט‟, „איזראַעליטישעס פֿאַמיליענבלאַט‟, און „די צוקונפֿט‟. איך האָב לעצטנס געהאַט די געלעגנהייט צו שמועסן מיט איר וועגן פֿאָרשונג און טענץ.

Read more

אַ לינגוויסטישע עקספּעדיציע אין באַסאַראַביע

A Linguistic Expedition in Bessarabia

פֿון טאַניאַ פּאַנאָוואַ

דעם פֿאַרגאַנגענעם יולי איז פֿאָרגעקומען אַ לינגוויסטישע עקספּעדיציע קיין באַסאַראַביע, הײַנט מאָלדאָווע. אַ גרופּע מאָסקווער ייִדישיסטן זענען אַהין געפֿאָרן, כּדי צו פֿאָרשן סײַ קליינע דיאַלעקטישע ענינים, סײַ אָנצוקלײַבן טעקסטן פֿאַרן ייִדישן מולטימעדיע־קאָרפּוס (//web-corpora.net/YiddishMultimediaCorpus/search).

די עקספּעדיציע איז אָרגאַניזירט געוואָרן לויט דער טראַדיציע, וואָס מע האָט געירשנט בײַ די מאָסקווער לינגוויסטן. דאָס הייסט: אַ גרופּע סטודענטן לערנט זיך די שפּראַך במשך פֿון דעם שול־יאָר, און יעדערער קלײַבט אויס אײן לינגוויסטישע טעמע. דערנאָך פֿאָרט די גרופּע, צוזאַמען מיט אַ פּאָר לערערס אין אַ ראַיאָן, װוּ מע רעדט די שפּראַך, כּדי צו פֿאָרשן, װי מע זאָגט, „אין פֿעלד‟.

Read more

**קינדער־ווינקל** — װעגן זיך אַלײן

About Myself

פֿון בלימאַ בורשטין־אורווין (9 יאָר אַלט)

בלימאַ בורשטין־אורווין* איז אַ נײַן־יאָריקע תּלמידה אין דער שלום־עליכם שול אין מעלבורן. זי האָט בלויז אָנגעהויבן זיך לערנען ייִדיש הײַיאָר אין פֿעברואַר ווײַל איר משפּחה האָט זיך איבערגעקליבן פֿון סידנע קיין מעלבורן. ווי מע קען זען, האָט זי זיך גיך אויסגעלערנט צו שרײַבן אויף מאַמע־לשון. איר עלטער־זיידע, סענדער בורשטין, איז געווען אַ גרינדער פֿונעם מעלבורנער בונד און האָט געהאָלפֿן צו גרינדן די „שלום־עליכם שול‟, וווּ עס לערנט זיך זײַן אור־אייניקל בלימאַ.

---

איך הײס בלימאַ. איך בין נײַן יאָר אַלט. מײַנע האָר זײַנען ברױן און מײַנע אױגן זײַנען ברױן.

איך האָב ליב חיות. מײַן באַליבסטע חיה איז דער טיגער.

איך האָב אַ ברודער, אַ מאַמע, אַ טאַטע, צװײ באָבעס און אַ זײדע. מײַן קאַץ איז װײַס. זי הײסט װילקאָ. װילקאָ איז 15 יאָר אַלט.

איך לערן זיך אין דער שלום־עליכם שול. מײַן קלאַס־צימער לערערין איז, לערערין סגל, און מײַן ייִדיש־לערערין הײסט לערערין רײזל. מײַנע שול־פֿרײַנד זײַנען מײַעלע, שײנדל, מינעלע און יצחקל.

מײַן ברודער איז זיבן יאָר אַלט. ער הײסט לײבל. ער האָט ליב זיך אָנצוטאָן אין קאָסטיומען.

איך האָב ליב צו לײענען ביטריקס פּאָטערס ביכער. איך האָב זײער ליב דאָס בוך „פּיטער העזעלע‟. מײַן באַליבסטער פֿוסבאָל־מאַנשאַפֿט איז עסענדאָן! מײַן מאַנשאַפֿטס קאָלירן זײַנען רױט און שװאַרץ.

**קינדער־ווינקל** — לפֿני עיוור לא תיתּן מכשול

Don’t Trip the Blind with an Obstacle

פֿון ביילע־נחמה בערגער סאָלאָד (11 יאָר אַלט)

באַנאַנע־שאָלעכץ
אויפֿן דיל.
אוי, ס’איז געל, אָבער
זייער ניט „קיל*‟.
אַ מענטש קומט צו גיין
און זעט עס ניט.
טרעט ער אויפֿן שאָלעכץ
און
    פֿאַלט
      אַראָפּ
        אויפֿן
            דיל.

*קיל — באַקוועם, גוט, צוציִעק. פֿונעם ענגלישן cool.

• « Previous
• 1
• 2
• 3
• 4
• ... 32
• Next »