Oyneg Shabes

ווען מדינת־ישׂראל וואָלט גערעדט ייִדיש

If the State of Israel Spoke Yiddish

  • Print
  • Share Share

דער בדחן ר’ יואלי לייבאָוויץ, דער „פּעסטער רבי‟, איז באַקאַנט, דער עיקר, אין דער חסידישער וועלט, אָבער ער טרעט אויף אויך אויף ענגליש און איז איין מאָל אַפֿילו אַרויסגעטראָטן אינעם „שלום־עליכם צענטער‟ אין די בראָנקס. אין זײַן קאָמעדיע שפּילט די מישונג פֿון שפּראַכן אַ גרויסע ראָלע — געוויינטלעך, פֿון ייִדיש מיט ענגליש. אָפֿט מאַכט ער נאָך דעם אַרויסרעד פֿונעם עלטערן דור חסידים, וואָס רעדט מיט אַ שטאַרקן אונגאַרישן אַקצענט. דער ייִנגערער דור חסידים לאַכט אָפּ פֿונעם אונגערישן אַקצענט אויף ייִדיש פּונקט ווי די פֿרײַע ייִדן אין אַמעריקע פֿלעגן אָפּלאַכן פֿונעם ייִדישן אַקצענט אויף ענגליש פֿון זייערע עלטערן.

אין דעם דאָזיקן אויסצוג פֿרעגט דער פּעסטער רבי, וואָס וואָלט געשען, ווען מדינת־ישׂראל וואָלט אויסגעקליבן ייִדיש ווי די אָפֿיציעלע שפּראַך אַנשטאָט העברעיִש. די חסידישע רביים וואָלטן אַוודאי ניט גערעדט די טרייפֿענע שפּראַך ייִדיש, נאָר מסתּמא די שפּראַך פֿונעם לאַנד, וווּ זיי האָבן געוווינט. וואָלט דער סאַטמערער רבי גערעדט אונגאַריש, דער באָבאָווער רבי — פּויליש, און דער ליובאַוויטשער רבי — רוסיש. ווי ער מאַכט נאָך די רביים אַזוי אַקוראַט, איז שווער ניט צו לאַכן.