שווער צו זײַן אַ רבֿ

It’s Hard to Be a Rabbi

נישט געהאַט קיין ברירה…

אַ רבֿ פֿון אַ שטעטל איז ניפֿטר געוואָרן. האָט זיך דער ראָש־הקהל אַרויסגעלאָזט איבער פּוילן און האָט געבראַכט עפּעס אַ היקעוואַטן ייִד און אים געמאַכט פֿאַר רבֿ.

פֿאַרשטייט זיך, אַז ס’שטעטל ייִדן האָבן זיך אויף דעם זייער געוווּנדערט.

— וואָס איז אײַך, ר׳ נפֿתּלי, עפּעס אײַנגעפֿאַלן אַ „שמע קולנו‟ צו ברענגען אַ היקעוואַטן רבֿ? — האָט דער עולם געוואָלט וויסן.

— איך האָב נישט געהאַט קיין ברירה, האָט דער ראָש־הקהל געענטפֿערט, — קיין שטומען האָב איך ניט געקאָנט געפֿינען.

---

ס’האָט געקאָנט זײַן ערגער

אַ רבֿ איז געקומען פֿון פֿילאַדעלפֿיע קיין ניו־יאָרק אויף אַ פּראָבע, כּדי אָנצונעמען אַ נײַע שטעלע. ווען ער האָט זיך אַוועקגעשטעלט האַלטן אַ דרשה, האָט ער גערעדט אָנדערטהאַלבן שעה. גיט אים דער פּרעזידענט פֿון דער שיל אַ פֿרעג:

— רבי, פֿאַר וואָס האָט איר אַזוי לאַנג געדאַרפֿט האַלטן דעם עולם?

— פּשוט, כ׳בין געפֿאָרן פֿון פֿילאַדעלפֿיע קיין ניו־יאָרק, האָט מיר גענומען אַ שעה און אַ האַלב און כ’האָב געשריבן די רעדע…

— אַ נס, — ענטפֿערט אים דער פּרעזידענט, — וואָס איר זענט ניט געפֿאָרן אַהער פֿון שיקאַגע…

---

ער טויג ניט פֿאַר זיי

די בעלי־בתּים פֿון אַ שטעטל אין אַמעריקע האָבן געטראָפֿן זייער נײַ־אָנגעשטעלטן רבֿ בײַם זיצן און לערנען.

די בעלי־בתּים האָבן דאַן געמאַכט דעם רבֿ אַ סקאַנדאַל:

— גייט געזונטערהייט, רבי, און זוכט אײַך אַ נײַע שטעלע ערגעץ אַנדערש.

— פֿאַר וואָס, אַ שטייגער, טויג איך נישט פֿאַר אײַך? — האָט דער רבֿ אַ פֿאַרוווּנדערטער געפֿרעגט.

— ווײַל מיר דאַרפֿן אַ רבֿ, וואָס קען שוין, און איר, וועדליק ווי מיר זעען, לערנט ערשט איצט.

---

אַ גערעכטע טענה

אַ רבֿ האָט זיך אַ מאָל אָפּגעזאָגט פֿון זײַן רבנות אין אַ קליין שטעטל איבער אַ מחלוקת מיט די בעלי־בתּים. ווען דער רבֿ האָט שוין געדאַרפֿט אַוועקפֿאָרן, איז כּמעט אַ האַלב שטעטל מיט ייִדן אַרויסגעגאַנגען אים באַגלייטן צו פֿוס צוליב זײַן כּבֿוד וועגן. אין מיטן וועג האָט דער רבֿ עטלעכע מאָל צו זיי זיך אָפּגערופֿן: „גייט שוין צוריק אַהיים און זײַט זיך ניט אַזוי פֿיל מטריח!‟ אָבער זיי זײַנען אַלץ מיטגעגאַנגען. צו לעצט רופֿט ער זיך אָן צו זיי:

— אַ מאָדנע זאַך מיט אײַך; איך האָב אײַך שוין עטלעכע מאָל געזאָגט, איר זאָלט זיך אומקערן, אָבער איר האָט עס מיר אַפֿילו קיין איין מאָל ניט געזאָגט.

---

אַלץ הייסט פֿאַרלירן

אַ יונגערמאַן, וואָס האָט געענדיקט אויף רבֿ אין ישיבֿה־קאָלעדזש האָט באַקומען אַ שטעלע אין אַ קליינער אָרטאָדאָקסישער שיל. די בעלי־בתּים זײַנען פֿון אים געווען צופֿרידן, אָבער קיין לעבן האָט ער ניט געקענט מאַכן. דערווײַל האָט פּאַסירט, אַז אין אַ רעפֿאָרם־טעמפּל איז געשטאָרבן דער ראַבײַ, האָבן די באַאַמטע פֿון טעמפּל אויפֿגענומען דעם יונגן רבֿ ווי זייער ראַבײַ. אין אַ צײַט אַרום האָט גראָד איינער פֿון די בעלי־בתּים פֿון דער קליינער שיל באַזוכט דעם טעמפּל און געזען ווי זייער אַמאָליקער רבֿ גייט אָן אַ היטל. פֿרעגט ער אים:

— זאָגט מיר נאָר, וווּ איז אַהינגעקומען אײַער יאַרמולקע?

— פֿאַרשטייט איר מיך, — מאַכט דער ראַבײַ, — דאָ האָב איך נאָר פֿאַרלוירן מײַן יאַרמולקע; בײַ אײַך האָב איך אָבער שיִער ניט פֿאַרלוירן די הויזן.

---

אַ דין־תּורה מיט גאָט

אַ קאָוונער ייִד איז אַ מאָל געקומען קיין קעניגסבערג, דײַטשלאַנד. גייט ער אַרײַן צום דאָרטיקן ראַבינער און זאָגט:

— הער ראַבינער, איך וויל פֿאַר אײַך האָבן אַ דין־תּורה מיט גאָט. איך האָב צו אים וויכטיקע טענות.

— יאַוואָל, — מאַכט דער ראַבינער, — אַבער מײַן ליבער יודע, וואַרום קאָמען זי זאָ ווײַט צו מיר, ווען זי האַבען אין קאָוונאָ דען גראָסען ראַבי יצחק אלחנן?

— אמת,— ענטפֿערט דער ייִד, — אָבער אונדזער רבֿ האָט מורא פֿאַר גאָט, האָב איך מורא, אַז ער וועט האַלטן מיט אים. אָבער אַזוי ווי איר האָט פֿאַר גאָט קיין מורא ניט, וועט איר קאָנען מישפּטן ערלעך.