Oyneg Shabes

ווידעאָ: סאָוועטישע קאַמפֿלידער אויף ייִדיש

WATCH: Soviet Yiddish Battle Songs

פֿון דזשאָרדין קוציק

  • Print
  • Share Share

די וואָך פֿאַלט אויס 78 יאָר זינט די דײַטשן זענען באַפֿאַלן דעם סאָוועטן־פֿאַרבאַנד. ס׳איז דערפֿאַר פּאַסיק זיך צו באַקענען מיט צוויי לידער, וואָס ייִדישע סאָלדאַטן אין דער רויטער אַרמיי האָבן געזונגען, וואָס מע קען הערן אויפֿן אַלבאָם ייִדישע פּראַכט, וואָס איז פֿאַראַיאָרן נאָמינירט געוואָרן פֿאַר אַ „גרעמי‟.

די פּאָעטעסע סאָניע ראָזנבערג האָט מחבר געווען דאָס ליד „טשוּוואַשישע טעכטער‟, וואָס באַטאָנט די העלדישקייט פֿון די פֿרויען אין דער עטנישער גרופּע, די טשוּוואַשן. ניט געקוקט אויף דעם וואָס זיי קומען פֿון אַ רוסישער רעפּובליק ווײַט פֿונעם פֿראָנט, קעמפֿן די פֿרויען צוזאַמען מיט אַלע אַנדערע קעגן היטלערן. כאָטש דאָס ליד איז וועגן די פֿרויען פֿון טשוּוואַשישן אָפּשטאַם, אַ פֿאָלק וואָס מע באַגעגנט זעלטן־ווען אין דער ייִדישער ליטעראַטור, קען מען דאָס ליד אַוודאי אָפּטײַטשן ווי אַ לויבגעזאַנג די כּמעט איין־מיליאָן סאָוועטישע פֿרויען, וואָס האָבן געקעמפֿט אין דער רויטער אַרמיי קעגן די דײַטשן.

דער מחבר פֿונעם ליד „מײַן פּולעמיאָט‟ איז אומקבאַקאַנט, כאָטש ס׳איז קלאָר פֿון די ווערטער, אַז ער איז געווען אַ ייִדישער סאָלדאַט. דער פּאָעט מענדל מאַן האָט פֿאַרשריבן דאָס ליד ווי אַ טייל פֿון אַן אַנטאָלאָגיע, וואָס ער האָט צוגעגרייט. די סאָוועטישער צענזור האָט געביטן די ווערטער פֿון „כּדי מײַן פֿאָלק זאָל לעבן‟ אויף „כּדי אַלע פֿעלקער זאָלן לעבן‟. אינעם נוסח געזונגען פֿון פּסאָי קאָראָלענקאָ, וועלכער האָט אויך געשאַפֿן די מוזיק צום ליד, זינגט ער ביידע נוסחאָות פֿון דער דאָזיקער שורה.