אײַזיק “דער משוגענער מלמד”
Ayzik “der meshugener melamed”
Ayzik “der mishigener melomed”
אַלפֿרעד מיטן קלאַרנעט
Alfred mitn klarnet
ברוך דער פּגר
Borekh der peyger
Burekh der peyger
דודל פֿונעם באַרג
Dudl funem barg
Dudl finem barek
הערשעלע “דער פֿאַרקאַקטער יריד”
Hershele “der farkakter yarid”
Ershele “der farkakter yarid”
װאָלאָדיע “פֿיר פּוד אָן די פֿיס”
Volodye “fir pud on di fis”
Volodye “fir pid un di fis”
װאַשקע גנבֿ
Vashke ganev
Vashke gonef
זלמן דער זאַיִקע
Zalmen der zaike
Zolmen der zaike
חױמעלע קאַבאַק
Hoymele kabak
חײַקע די ניעריאַכע
Hayke di nyeryakhe
Hayke di niryakhe
חײַקע “כ’האָב פֿאַרלױרן דעם שפּאַן”
Hayke “kh’hob farloyrn dem shpan”
Hayke “kh’o farloyrn dem shpon”
יאַנקל דער ממזר
Yankl der mamzer
Yankl der momzer
יאַנקל “דער צעדרײטער קאַרטיאָזשניק”
Yankl “der tsedreyter kartyozhnik”
Yankl “der tsidreyter kartyozhnik”
יודל דער קאָסער
Yudl der koser
Yidl der koser
לײזער “דער רױטער קאַצאַפּ”
Leyzer “der royter katsap”
Leyzer “der royter katsop”
מאיר דער ליטװיטשער
Meyer der litvitsher
מאָניע “דער שװאַרצער ציגײַנער”
Monye “der shvartser tsigayner”
מענדל דער שװינדלער
Mendl der shvindler
משה דער שטומער
Moyshe der shtumer
Moyshe der shtimer
נפֿתּלי “דער פֿאַרשמיצטער שמאַרעװאָזניק”
Naftole “der farshmitster shmarevoznik”
Naftule “der farshmitster shmarevoznik”
סאָניע “די קאַרגע צרה”
Sonye “di karge tsore”
Sonye “di karge tsure”
סורקע די קרומע
Surke di krume
Surke di krime
פֿישל דער פּישל
Fishl der pishl
קלאַרע די גלײַכע
Klare di glaykhe
Klare di glakhe
שמוליק “אַ משוגענע סחורה”
Shmulik “a mshugene skhoyre”
Shmilik “a mishigene skhoyre”
שמיל דער געבעבעטער
Shmil der gebebeter
שׂרה די באָמבע
Sore di bombe
Sure di bombe
מע קען נישט זײַן קיין חכם (מע קען ניט פֿאָררױסזען)
Me ken nisht zayn keyn khokhem
Me ken nish zan kin khukhem
מע זאָל טאָן די־אָ אַרבעט ,דאַרף מען האָבן אײַזערנע כּוחות (מע דאַרף האָבן אַ סך געדטלד)
Me zol ton dio arbet, darf men hobn ayzerne koykhes
Me zol tin die arbet, daf men ubn azerne koykhes
מע דאַרף זײַן גוט משוגע צו טאָן אַזאַ זאַך (צו טאָן אומזיניקע זאַכן)
Me darf zayn gut meshuge tsu ton aza zakh
Me daf zan git meshige tsi tin aza zakh
מע לייענט און מע צעברעכט זיך די ציין
(1. - װעגן אַן אומפֿאַרשטענדלעכן טעקסט, 2. – װעגן אַ מענטשן, װעלכער קען ניט לײענען)
Me leyent un me tsebrekht zikh di tseyn
Me leynt in me tsebrekhtsekh di tseyn
ער גיט (לאָזט) נישט אַרײַנשטעלן אַ וואָרט (ער לאָזט מיך ניט רעדן)
Er git (lozt) nisht araynshteln a vort
Eyr git (lozt) nish aranshteln a vort
מע מוטשעט זיך אױפֿן טויט (װעגן אַ שװער לעבן אָדער אַ שװערע אַרבעט)
Me mutshet zikh afn toyt
Me mitshetsekh afn toyt
קלײנע קינדער לאָזן נישט שלאָפֿן, גרױסע קינדער לאָזן נישט לעבן
Kleyne kinder lozn nisht shlofn, groyse kinder lozn nisht lebn
Kleyne kinder lozn nish shlufn, groyse kinder lozn nish leybn
מע קען קלינגען צעזעצטערהײט (אָדער - צעזעצטע רײד ס’הײסט – מע קען אים ניט דערגרײכן)
Me ken klingen tsezetsterheyt (tsezetste reyd)
Me ken klingen tsezetstereyt (tsizetstereyt)
ס’האָט נישט קיין גרונט (עס האָט ניט קײן באָדן, מע קען עס ניט באַװײַזן)
S’hot nisht keyn grunt
Sot nish kin grint
אַ שיין געלעכטער.. (לשון־סגי־נהור – עס איז טרױעריק, ניט צום לאַכן)
A sheyn gelekhter..
A sheyn gilekhter..
אַ שפּענדל־געלעכטער (אַ ביטער געלעכטער, אַ שפּיציק געלעכטער)
A shpendl-gelekhter
A shpeyndl-gilekhter
ס’איז נישט קיין עוולה (נישקשה, ניט שרעקלעך, ניט קײן גרױסע זינד)
S’iz nisht keyn ovle
S’i nish kin ovle
ס’איז מײַן סחורה
(1. - אַ נאָענטער מענטש, אַ מענטש פֿון מײַן קרײַזל, 2. - אַ שװערער קליענט)
S’iz mayn skhoyre
S’iz man skhoyre
אַ פּאָרל פֿון גאָט (װעגן אַ זיװוּג)
A porl fun got
A purl fin got
און וואָּס וועל איך האָבן פֿון דעם וואָּס דו וועסט מיר גיבן? (עס האָט ניט קײן זינען)
Un wos wel ikh hobn fun dem wos du west mir gibn?
In wus elekh ubn fin deym wus di west mir gibn?
אַ בעל־מלאָכה מיט גאָלדענע הענט (אַ גוטער, אַ געניטער מײַנסטער)
A balmelokhe mit goldene hent
A balmelukhe mit goldene hent
אַ שנײַדער זיצט און נײט, און אַ בעל־עגלה שטײט און שרײַט (א רמז אױף אַ לײדיקגײער)
A shnayder zitst un neyt, un a balegole shteyt un shrayt
A shnader zitst in neyt, in a balegule shteyt un shrayt
שטײ מיר נישט פֿאַר די אױגן, דײַן טאַטע איז נישט קײן גלעזער
Shtey mir nisht far di oygn, dayn tate iz nisht keyn glezer
Shtey mir nisht far di oygn, dan tote iz nish kin gleyzer
אַ שוסטער גײט אָן שיך, און אַ שנײַדער אָן אַ העמד
A shuster geyt on shikh, un a shnayder on a hemd
A shister geyt un shikh, in a shnader un a hemd
אַז וועסט זיך פֿירן גוט, וועסטו זײַן אַ שוסטער, אַז ניט - וועסטו זײַן אַ וואַסערפֿירער
(עס מײנט – אױב װעסטו ניט לערנען װעסט בלײַבן אָן אַ פֿאַך)
az vest zikh firn gut, vestu zayn a shuster, az nit - vestu zayn a vaserfirer
az vestsekh firn git, veste zan a shister, az nit - veste zan a voserfirer
די בלעכער מאַכן רינװעס, און דער רעגן פּישט בײַ זײ גלײַך אין בעט
(אױף אַ שלעכטן בעל־מלאָכה)
Di blekher makhn rinves, un der regn pisht bay zey glaykh in bet
Di bleykher makhn rinves, in der reygn pisht ba zey glakh in bet
אַפֿילו אין שיל יעדער בעל־מלאָכה זיצט אױף די בענק פֿון זײַן מלוכה
Afile in shil yeder bal-melokhe zitst oyf di benk fun zayn melukhe
Afile in shil yeyder bal-melukhe zitst af di beynk fin zan melikhe
אַ גוטע מלאָכה איז אַ ברכה, אַז מע איז אַ בעל־מלאָכה
A gute melokhe iz a brokhe, az me iz a bal-melokhe
A gite melukhe iz a brukhe, az me iz a bal-melukhe
ייִדן פֿאַרגעסן נישט פֿון דער שיל
Yidn fargesn nisht fun der shil
Yidn fargesn nish fin der shil
כ’האָב אים געהאָלפֿן קרעכצן (אַז מע קען ניט העלפֿן)
Kh’hob im geholfn krekhtsn
Kh’obem geolfn krekhtsn
אָ, דאָס איז טאַקע אַ צימעס, דאָס איז עפּעס! (אױף אַן אױסערגעװײנטלעכע זאַך)
o,dos iz take a tsimes, dos iz epes!
o, dus iz take a tsimes, dus iz epes!
כ’בין פֿאַרשיט מיט אַרבעט (כ’האָב אַ סך אַרבעט)
Kh’bin farshit mit arbet
מע מאַכט זיך נישט וויסנדיק
me makht zikh nisht visndik
me makhtsekh nish visndik
אוי־וויי, ס’איז אַזאַ רחמנות אויף זיי, אַז מע קען נישט אַרײַנגיין צו זיי,
ס’האַרץ זאָל נישט צעפּיקעט װערן
oy-vey, s’iz aza rakhmones af zey, az me ken nisht arayngeyn tsu zey,
s’harts zol nisht tsepiket vern
oy-vey, s’aza rakhmunes af zey, az me ken nish arangeyn tsi zey,
s’arts zol nish tsepiket vern
אַז אָך און וויי דעם גערעכטן! (אַלץ איז רעלאַטיװ אינעם לעבן, װען דער ריכטער איז אַ גנבֿ)
az okh un vey z’dem gerekhtn!
az okhen vey deym girekhtn!
כ’האָב זיך אױסגעצויגן, ס’האָט אָבער גאָרנישט געהאָלפֿן
(כ’האָב געטאָן אַלץ. אַ רמז - כּמעט אױסגעצױגן די פֿיס, ס’הײסט - כּמעט געשטאָרבן)
kh’hob zikh oysgetsoygn, s’hot ober gornisht geholfn
kh’o zekh usgetsoygn, s’ot ober gurnisht geolfn
מע האָט זיך אַרײַנגעטשעפּעט אין אים ווי אַ קליעשטש
Me hot zikh arayngetshepet in im vi a kleshtsh
M’otsekh arangetshepet in em vi a klishtsh
ס’געזונט און אַ גוט קינד איז אַ מתּנה פֿון גאָט
S’gezunt un a gut kind iz a matone fun got
S’gezint in a git kind iz a matune fin got
ס’איז געבונדן און געפֿלאָכטן (אין אונטערשײד פֿונעם געװײנטלעכן - געקניפּט און געבונדן)
s’iz gebundn un geflokhtn
s’i gibindn in geflokhtn
ס’איז נישט געשטאַנען און נישט געפֿלויגן (פֿאַרצױגן פֿון - ניט געשטױגן, ניט געפֿלױגן)
s’iz nisht geshtanen un nisht gefloygn
s’i nish geshtonen in nish gefloygn
מען איז אָנגעשטיפּט מיט יאָרן (אױף אַ זײער אַלטן מענטשן)
Men iz ongeshtipt mit yorn
M’iz ungeshtipt mit yurn
אַ לאַנגע מעשׂה
a lange mayse
a longe manse
אַ מעשׂה אָן אַ סוף
a mayse on a sof
a manse un a sof
סע שלאָגט צום בױך
(עס איז ניט אָנגענעם צו זען אָדער הערן איראָניש און פֿאַרצױגן פֿון – עס שלאָגט צום האַרצן)
se shlogt tsum boykh
se shlugt tsim bukh
דערצייל מיר נישט דײַנע מעשׂיות (עס אינטערעסירט מיך ניט אָדער – דו זאָגסט אַ ליגן)
dertseyl mir nisht dayne mayses
dertseyl mir nisht dane manses
איך בין שוין זאַט פֿון דײַנע מעשׂיות
Ikh bin shoyn zat fun dayne mayses
Eykh bin shoyn zot fin dane manses
זיץ נישט (שטיי נישט) ווי אַ באָק (טו עפּעס! זיץ ניט מיט די פֿאַרלײגטע הענט)
zits nisht (shtey nisht) vi a bok
ס’איז גוט פּאַסקודנע (לשון־סגי־נהור – עס איז זײער שלעכט)
s’iz gut paskudne
Se git paskine
זאָלסט מיך קיין מאָל נישט פֿאַרשטיין
(אַזױ זאָגט מען צו אַ מענטשן, װעלכער איז געקומען אױסדרוקן זײַן מיטלײַד אין הױז,
װוּ עמעצער איז געשטאָרבן)
zolst mikh keyn mol nisht farshteyn
zolst mekh kin mul nish farshteyn
געהאַקטע וווּנדן (צרות)
gehakte vundn (tsores)
giakte vind (tsures)
אַ קאַרגע צרה (װעגן אַ קאַרגן מענטשן)
a karge tsore
a karge tsure
איך קען זיי גיבן מײַנע צרות (איך קען זײ גאָרניט געבן)
Ikh ken zey gibn mayne tsores
Eykh ken zey gibn mane tsures
מ’האָט מיך אױסגעהאָרעוועט און מ’האָט מיך אױסגעריסן (מע האָט מיך אױסגעניצט)
m’hot mikh oysgehorevet un m’hot mikh oysgerisn
m’ot mekh usgeorevet un m’ot mekh usgerisn
דערצייל מיר נישט קיין מעשׂיות! אַזוינס קען נישט זײַן!
dertseyl mir nisht keyn mayses! Azoyns ken nisht zayn!
dertseyl mir nish kin manses! Azoyns ken nish zan!
אַ מעשׂה פֿון אײַזן (אַן אױסגעטראַכטע זאַך, ניט קײן אמת)
a mayse fun ayzn
a manse fin azn
מע קען זיך צעברעכן דעם קאָפּ, ביז מע פֿאַרשטייט אַלץ (אַלעס)
me ken zikh tsebrekhn dem kop, biz me farshteyt alts (ales)
me ken zekh tsebrekhn dem kop, biz me farshteyt oles (ilts)
מען איז גוט צעקוועטשט (גוט אױסגעווייקט) (מע לײַדט, מע איז זײער מיד פֿון צרות)
Men iz gut tsekvetsht (gut oysgeveykt)
Meniz git tsikvetsht (git usgiveykt)
ליב מיך נישט אַזוי שטאַרק! איך וויל נאָך לעבן!
lib mikh nisht azoy shtark! ikh vil nokh lebn
lib mekh nisht azoy shtark! Eykh vil nokh leybn
אַזוינע “גליקן” זענען נישט פֿאַר מיר
azoyne “glikn” zenen nisht far mir
azoyne “glikn” zenen nish far mir
איך בין דיר מוחל “אַזוינע גליקן”
ikh bin dir moykhl “azoyne glikn”
ekh bin dir moykhl “azoyne glikn”
נאַרײַעט מיר נישט קיין גליקן (צװינגט מיך ניט!)
narayet mir nisht keyn glikn
narayit mir nish kin glikn
האָב איך יאָ געזאָגט, האָב איך נישט געזאָגט..
hob ikh yo gezogt, hob ikh nisht gezogt..
ob ekh yo gizugt, ob ekh nish gizugt..
רעד צום לאָמפּ
red tsum lomp
red tsim lomp
ס’איז נישטאָ אויף וואָס צו קוקן (ס’איז ניט אינטערעסאַנט)
s’iz nishto af vos tsu kukn
s’i nishtu af vus tsi kikn
זי איז בײַ זיך “מײַן טײַערס” (אױף עמעצן װאָס האָט זיך זײער ליב)
zi iz bay zikh “mayn tayers”
ziz ba zekh “man tayers”
געזונט, קלוג און משוגע (אין אונטערשײד פֿון דעם “קלאַסישן” - פֿריש, געזונט און משוגע)
gezunt, klug un meshuge
gezint, klig in meshige
ער (זי) איז ברייטער ווי לענגער (זײער דיק, גראָב)
Er (zi) iz breyter vi lenger
Eyr (zi)iz breyter vi leynger
ער (זי) איז געווען מיט אַלע מעלות - אַחוץ גוטס
Er (zi) iz geven mit ale mayles - akhuts guts
Eyr (zi) iz giveyn mit ole (ile) males - akhits gits
ביסט נישט קיין עסער - ביסט אַ פֿרעסער
Bist nisht keyn eser - bist a freser
Bist nish kin eser - bist a freser
מע זעט אױס (מע פֿירט זיך) ווי די בהמות
Me zet oys (me firt zikh) vi di beheymes
Me zeyt us (me firtsekh) vi di beeymes
ס’איז נישטאָ וואָס צו זאָגן
s’iz nishto vos tsu zogn
s’i nishtu vus tsi zugn
אַ מױל מיט קליאָטשע
(ניט קײן קלאָרער אױסשפּראַך קליאָטשע - פּאַקוליע, זײער גראָב שפּינעכץ)
A moyl mit klyotshe
A mul mit klyotshe
אַ מענטש אָן אַ וואָרט און אָן אַ פּנים (אַ ניט קײן אָרנטלעכער מענטש)
a mentsh on a vort un on a ponem
a mentsh un a vort in un a ponim
נישט קיין וואָרט און נישט קיין פּנים
nisht keyn vort unnisht keyn ponem
nish kin vort in nisht kin punim
אַ מענטש מיט אַ וואָרט און מיט אַ פנים (אַן אָרנטלעכער מענטש)
a mentsh mit a vort un mit a ponem
a mentsh mit a vort in mit a ponim
ער (זי) שלאָפֿט אין די וואַשקעס
(ער באַקומט אַלץ װי אַן קלײן קינד אין װינדעלעך, אָדער - װאַשקעס)
Er (zi) shloft in di vashkes
Eyr (zi) shluft in di vashkes
כ’וועל מאַכן פֿון דיר אַ מענטש (כ’װעל דיך אָנלערנען)
Kh’vel makhn fun dir a mentsh
Khel makhn fin dir a mentsh
אַ פֿאַרשטעלט פּנים (אױך אַ ליגנער אָדער אַן אינטריגאַן)
a farshtelt ponem
a farshtelt punim
אַ פֿאַרוואַשן פּנים
a farvashn ponem
a farvashn punim
מע מאַכט זיך אַ שיין פּנים
me makht zikh a sheyn ponem
me makhtsekh a sheyn punim
אַ מענטש מיט גרויסע אויגן
a mentsh mit groyse oygn
זי האָט זיך געוואָלט באַווײַזן
zi hot zikh gevolt bavayzn
zi otsekh gevolt bavazn
אַ פֿאַרשטאָפּטער קאָפּ
a farshtopter kop
אַן אַלטער קאָפּ (אַ קאָמפּלימענט פֿאַר אַ קלײן, זײער קלוג קינד)
an alter kop
an olter kop
אַן עול אַפֿן קאָפּ
An ol afn kop
A nol afn kop
משוגע אױפֿן גאַנצן קאָפּ
meshuge oyfn gantsn kop
mishige afn gontsn kop
מע טראַכט, מע צעברעכט זיך דעם קאָפּ
me trakht, me tsebrekht zikh dem kop
me trakht, me tsebrekhtsekh dem kop
דער קאָפּ איז דאָ, דער שׂכל איז נישטאָ
der kop iz do, der seykhl iz nishto
der kop iz du, der seykhl iz nishtu
אַ מענטש מיט אַ װײַס לעבערל
a mentsh mit a vays leberl
a mentsh mit a vas leyberl
אַ “זױערע” צורה
a “zoyere” tsure
a “zovere” tsire
אַ צורה - “באָרשטש”
a tsure - “borshtsh”
a tsire - “borshtsh”
צװיי געליימטע הענט
tsvey geleymte hent
tsvey geleymte ent
ניט אַהער און נישט אַהין
Nit aher un nisht ahin
Nit aer in nit ain
סע קאָסט געזונט
se kost gezunt
se kost gezint
ס’איז לעבעדיקע צרות
S’iz lebedike tsores
S’i leybidike tsures
אַ קפּצן פֿון די קפּצים
A kaptsn fun di kapstonim
A koptsn fin di kapstunim
מען איז אָנגעשטאָפּט (מען איז זײער רײַך)
Men iz ongeshtopt
M’iz ungeshtopt
מע איז גוט אין דר’ערד (מען איז אױף צרות)
Me iz gut in dr’erd
M’iz git in drerd
זי זעט אױס ווי אַ שקאַפּע
zi zet oys vi a shkape
zi zeyt us vi a shkope
ער איז נישט קײן מענטש, ער איז אַ חזיר
Er iz nisht keyn mentsh, er iz a khazer
Eyr iz nish kin mentsh, ezr iz a khozer
אַ חת פֿון די חתן (אַ גזלן, אַ באַנדיט)
A khes fun di khesn
A khes fin di khesn
אַ חזיריש פּנים און אַ חזיריש פֿירונג
A khazerish ponim un a khayerish firung
A khozerish punim in a khozerish firing
אַ פֿירונג פֿון אַ חת
A firung fun a khes
A firing fin a khes
ער פֿירט זיך בײַם טיש װי אַ חזיר
Er firt zikh baym tish vi a khazer
Er firtsekh bam tish vi a khozer
אַ חזיר בלײַבט אַ חזיר
A khazer blaybt a khazer
A khozer blabt a khozer
פֿון אַ חזיר װאַרט מען נישט קײן באַלעבאַטישקײט
Fun a khazer vart men nisht keyn balebatishkayt
Fin a khozer vart men nisht kin balebotishkeyt
ער איז נישט נאָר אַ חת, ער איז נאָך אַ מערדער
Er iz nisht nor a khes, er iz nokh a merder
Eyr iz nish nor a khes, er iz nokh a merder
ער (זי) שטופּט זיך
er (zi)shtupt zikh
er (zi)shtiptsekh
אומעטום איז ער (זי) פֿיל
Umetum iz er (zi)fil
Imedim izer (zi) fil
ער (זי) קריכט אַרײַן אין די ביינער
er (zi) krikht arayn in di beyner
er (zi) krikht aran in di beyner
ער (זי) איז אַ גרױסער מאַכער
er (zi)iz a groyser makher
eyr (zi) iz a groyser makher
קענסט נאָר מאַכן מיט די ליפּן!
Kenst nor makhn mit di lipn
האָסט מיר פֿאַרדרײט דעם קאָפּ
Host mir fardreyt dem kop
Ost mir fardreyt dem kop
שוויץ נישט!
shvits nisht!
לייג נישט קיין שטיינער אױפֿן האַרץ
leyg nisht keyn shteyner oyfn harts
leyg nish kin shteyner afn arts
עס גייט איבער אַ גרויל איבער דעם האַרץ
es geyt iber a groyl iber dem harts
es geyt iber a groyl iber dem arts
עס פֿאַלט אַרױס די נשמה (פֿאַר שרעק)
es falt aroys di neshome
S’folt arus di nishume
עס רײַסט די נשמה (פֿון מיטלײַד, פֿון יענעמס צרות)
es rayst di neshome
S’rast di nishume
דו ביסט טאַקע מסוכּן גוט (איראָניש)
du bist take mesukn gut
di bist take misikn git
אַזאַ יאָר אויף מיר
aza yor af mir
aza yur af mir
גיב זיך נישט נאָך דעם שטריקעלע
gib zikh nisht nokh dem shtrikele
gib zekh nish nukh dem shtrikele
פֿון איר שיינקייט קען מען פֿאַלן חלשות
fun ir sheynkayt ken men faln khaloshes
fin ir sheynket ken men foln khalushes
מע האָט מורא פֿאַר דער ליכטיקער שײַן
me hot moyre far der likhtiker shayn
M’ot moyre far der lekhtiker shayn
זײַ מיר נישט אַזוי געטרײַ
zay mir nisht azoy getray
ס’זאָל ערגער נישט זײַן
s’zol erger nisht zayn
zol erger nish zan
ס’איז אַ גוט געלעכטער ( אָדער - אַ יענער געלעכטער)
S’iz a gut gelekhter (a yener gelekhter)
S’a git gilekhter (a yener gilekhter)
ביסט טאַקע גערעכט
bist take gerekht
אַ גוט וואָרט הערט מען נישט פֿון אים (אױף אַ קאַרגן)
a gut vort hert men nisht fun im
a git vort ert men nisht fin im
אַז דו ווייסט נישט, - זאָג ס’איז נישט קיין בושה
az du veyst nisht, - zog s’iz nisht keyn bushe
az di veyst nisht, - zug s’i nit kin bishe
איך גיי מיט דיר (מע גייט מיט אים) אַזוי, ווי מיט אַ ווייך איי
ikh gey mit dir (me geyt mit im) azoy, vi mit a veykh ey
ekh gey mit dir (me geyt mit im) azoy, vi mit a veykh ey
מע זאָל נישט געפּרוּווט ווערן
me zol nisht gepruvt vern
me zol nish giprift veyrn
(עס האָט מיר) פֿאַרלייגט די אויערן
(es hot mir) farleygt di oyern
S’ot mir farleygt di oyern
מע האָט אים צעשטיפּט דעם האַלדז (גאָרגל)
me hot im tseshtipt dem haldz (gorgl)
M’otem tsishtipt dem olts (gorgl)
אױף מײַן בנאמנות
oyf mayn benemones
af man benemunes
ס’קערט פֿון דער נשמה
s’kert fun der neshome
s’kert fin der nishume
ער (זי) האָט זיך צעשנורעוועט (ער פֿירט זיך אױף ניט שײן)
er (zi) hot zikh tseshnurevet
eyr (zi) otsekh tsishnirevet
סע גייט נישט אַרויס פֿון דעם קאָפ
se geyt nisht aroys fun dem kop
se geyt nisht arus fin dem kop
אַזוינס ווי אַזעלעכס
azoyns vi azelekhs
מע דרייט זיך אױפֿן טעלער
me dreyt zikh oyfn teler
me dreytsekh afn teler
סע פֿאַלט אויף מיר חלשות (פֿון אַ סך רעדן, פֿון מורא)
se falt oyf mir khaloshes (fun a sakh redn, fun moyre)
S’folt af mir khalushes (fin a sakh reydn, fin moyre)
ס’איז נאָך יענער פֿויגל..
s’iz nokh yener foygl..
ס’איז נאָך יענץ ווײַבעלע (ייִנגעלע, מיידעלע, מענטשעלע)
s’iz nokh yents vaybele (yingele, meydele, mentshele)
s’nokh yents vabele (yingele, meydele, mentshale)
ס’איז נאָך יענער בחור
s’iz nokh yener bokher
s’nokh yener bukher
אַ צעראַשטע בריעה (חיה)
a tserashte briye (khaye)
אַ פֿױל שטיק פֿלייש (װוּלגאַר־איראָניש אױף אַ לײדיקגײער)
a foyl shtik fleysh
a ful shtik fleysh
אַ גראָבער יונג
a grober yung
a groberink
אַ פֿריילעכע מױד (אַ זונה)
a freylekhe moyd (a zoyne)
זי מעלה־גיהרהט װי אַ בהמה
Zi malegeret vi a beheyme
Zi maligeret vi a beeyme
ער (זי) כאַפּט פֿליגן
Er (zi) khapt flign
Eyr (zi) khopt flign
אַן אָנלייגער
an onleyger
A nunleyger
אַ “יענע גבֿירעטע”
A yene gvirete
ער איז אַ גוטער מבֿין (מע מײנט - אַ טרינקער, אַ שיכּורניק)
er iz a guter meyvn
er iz a giter meyvin
אַ גרויסער פּאַרעך
a groyser parekh
ער סטרױעט אָדעס
Er stroyet Odes
Eyr stroyet Odes
אַ גרויסער “אױפֿטוער” (איראָניש)
a groyser “oyftuer”
a groyser “iftier”
ס’איז נאָך יענער אױסוואָרף
s’iz nokh yener oysvorf
s’i nokh yener usvorf
זײ לעבן אין טעות (װעגן אַ פּאָרל אָן אַ חופּה)
Zey lebn in toes
Zey leybn in tuves
זינדיק נישט!
zindik nisht!
געזונטע (לעבעדיקע) צרות
gezunte (lebedike) tsores
gezinte (leybedike) tsures
אַן עבֿירה פֿאַר גאָט
an aveyre far got
A neveyre far got
ער (זי) איז נישט קיין פֿאַרגינער
Er iz nisht keyn farginer
Eyr (zi) iz nish kin farginer
כאַפּ נישט קיין הייסע לאָקשן
khap nisht keyn heyse lokshn
khop nish kin eyse lokshn
כאַפּ נישט, ס’איז נישט קיין הייסע לאָקשן
khap nisht, s’iz nisht keyn heyse lokshn
khop nish, s’i nish kin eyse lokshn
זי (ער) ציילט די ווערטער (1. - רעדן זײער פּאַמעלעך 2. - זײַן קאַרג אױף אַ גוט װאָרט)
zi (er) tseylt di verter
zi (eyr) tseylt di verter
ער (זי) רעדט פֿאַר ביידע
er (zi) redt far beyde
er (zi) ret far beyde
מע קען פֿאַלן חלשות פֿון איר שרײַען און קוויטשען
me ken faln khaloshes fun ir shrayen un kvitshen
me ken foln khalushes fin ir shrayen in kvitshn
תּיכּף צינד ער זיך אָן ווי אַ שוועבעלע
Teykef tsind er zikh on vi a shvebele
Teykef tsint er zekh un vi a shveybale
זי (ער) ברענט ווי פֿײַער
Zi (eyr) brent vi fayer
שטאַרק איבערגעשפּיצט (זײער שאַרף, איבערגעטריבן)
shtark ibergeshpitst
ס’קלעמט דאָס האַרץ
s’klemt dos harts
s’klemt dus arts
ער (זי) האָט אין מיר אַן עבֿירה
er (zi) hot in mir an aveyre
eyr (zi) ot in mir a neveyre
ער מאַכט זיך שוואַנצעוואַטע (ער מאַכט זיך ניט װיסנדיק, װי אַ נאַר, אַ תּמעװאטע)
er makht zikh shvantsevate
er makhtsekh shvontsevate
אַן אַרבעט אויף חוזק
an arbet af khoyzek
ס’קערט זיך איבער די גרינע גאַל (פֿון יענמס אױפֿפֿירונג)
s’kert zikh iber di grine gal
s’kertsekh iber di grine gal
מע טשעפּעט זיך צו די ווענט
me tshepet zikh tsu di vent
me tshepetsekh tsi di vent
וואַרף אַרײַן אַ שטיינדל (פּרוביר, גיב אַ רמז)
varf arayn a shteyndl
vorf aran a shteyndl
מע פֿאַרגינט זיך נישט גאָרנישט
(1. - מע לעבט לטובֿת יענעם 2. - מע איז אָרעם 3. - מע איז קאַרג)
me fargint zikh nisht gornisht
me fargintsekh nisht gurnisht
עס מאַכט זיך..
es makht zikh..
se makhtsekh..
עס טראַכט זיך..
es trakht zikh..
se trakhtsekh..
עס דאַכט זיך…
es dakht zikh…
se dakhtsekh…
עס לאַכט זיך..
es lakht zikh..
se lakhtsekh..
לאָז אים אָפּ!
loz im op!
lozem up!
זאָג נישט!…
zog nisht!…
zug nisht!…
לאָז אים לויפֿן! (לאָז אים צו רו! זאָל ער טאָן װי ער װיל)
loz im loyfn!
lozem loyfn!
אױך אַ דאגה בײַ מיר..
Oykh a dayge bay mir..
Oykh a dayge ba mir..
לייג נישט אױס! (1. - צאָל ניט אומזיסט! 2. – זאָג ניט אױס די סודות!)
leyg nisht oys!
leyg nisht us!
איך מאַך דיר נישט קיין חניפֿות
ikh makh dir nisht keyn khanifes
eykh makh dir nisht kin khanifes
מע קוקט אויף דיר ווי אויף אַ משוגענעם
me kukt oyf dir vi af a meshugenem
me kikt af dir vi af a meshigenem
מע קוקט אַרײַן אין די הענט
me kukt arayn in di hent
me kikt aran in di ent
ער רעדט מיט אַ קלוגן מענטשן (מיט זיך אַלײן)
er redt mit a klugn mentshn (mit zikh aleyn)
E’ret mit a klign mentshn (mit sekh aleyn)
ער וואַרפֿט אַרײַן גוט “קײן עין־הרע” (נישקשה) (װעגן אַ פֿרעסער אָדער אַ שיכּור)
er varft arayn gut “keyn ayn-hore” (nishkoshe)
er vorft aran git “kinore” (nishkushe)
אַ קליינע מציאה
a kleyne mitsiye
דאָס איז גאָרנישט מיט נישט
Dos iz gornisht mit nisht
Dus iz gurnisht mit nisht
נישט קיין מציאה
nisht keyn metsiye
nish kin mitsiye
אױסגעריסענע יאָרן (שװערע צײַטן)
oysgerisene yorn
usgerisene yurn
דײַנע תּרוצים דערצייל נישט..
dayne terutsim dertseyl nisht..
dane tiritsim dertseyl nisht..
ס’ווערט קאַלט אין פּיפּיק (ערנסט װי אױך איראָניש - אַ פּחד)
s’vert kalt in pipik
s’vert kolt in pipik
פֿרעג נישט..
freg nisht..
freyg nisht..
ליבע אויף אײַערע געסט (אין אונטערשײד צום געװײנלעכן – ליב אײַך מיט אײַערע געסט!)
libe oyf ayere gest
libe af ayere gest
סע שיט זיך פּערל פֿון דעם מױל (מעטאַפֿאָריש – אױף שײנע דיבורים)
se shit zikh perl fun dem moyl
se shitsekh peyrl fun dem mul
אַ משוגענע וועלט
a meshugene velt
a meshigene velt
מע ווערט צעפּוקעט פֿון געלעכטער
me vert tsepuket fun gelekhter
me vert tsipiket fin gilekhter
גאָט זאָל אָפּהיטן
got zol ophitn
got zol upitn
גאָט זאָל אױספֿירן
got zol oysfirn
got zol usfirn
אױף דײַן קאָפּ געזאָגט געוואָרן
oyf dayn kop gezogt gevorn
af dan kop gizukt givorn
אַ צעשמעלץ
a tseshmelts
סע גרימט אים
se grimt im
se grintem
קוק אים אָן! (איראָניש, פֿאַרחידושט) װי אױך װוּלגאַר - קוק אים אָן און קאַק אים אָן
kuk im on (kuk im on un kak im on)
kikim un (kikim un in kakim un)
מע קען ווערן דול פֿון דערינען
me ken vern dul fun derinen
me ken veyrn dil fin drinen
ער קען אַ מענטש פֿאַרשיטן (מיט װערטער)
er ken a mentsh farshitn
כאָטש וואַרף אים איבערן טויער (כאָטש װאַרף אים אַרױס)
khotsh varf im ibern toyer
khotsh vorfem ibern tower
מײַנע שׂונאים זאָלן אַזוי אױסזען
mayne sonim zoln azoy oyszen
mane sonim zoln azoy uszeyn
לאָז עס פֿאַר ביליגער
loz es far biliger
lozes far biliger
אַז סע קאָסט נישט קײן געלט, איז פֿאַר וואָּס זאָל מען נישט זאָגן?!
Az se kost nisht keyn gelt, far vos zol men nisht zogn?!
Ase kost nish kin gelt, far vus zol men nish zugn?!
ער (סע) שטייט ווי אַן עדות (איראָניש – ער שטײט און שװײַגט)
Er (se) shteyt vi an eydes
Er (se) shteyt vi a neydes
ע זוכט דעם נעכטיקן טאָג
me zukht dem nekhtikn tog
me zikht dem nekhtikn tuk
צעלייג זיך נישט אױפֿן טעלער (לױב זיך ניט אַלײן! גענוג מיט חניפֿות!)
tseleyg zikh nisht oyfn teler
tsileyg zekh nisht afn teler
מע מאַכט זיך טויב
me makht zikh toyb
me makhtsekh toyb
זענען געפּועלט בײַ זיך
zenen gepoyelt bay zikh
zenen gepoylt ba zekh
סע מאָרדעוועט מיט אים (ער איז װילד)
se mordevet mit im
S’mordevet mitem
זי האָט „שיטערע הענט”, (אָדער - „לעכער אין די פֿינגער”)
zi hot shitere hent,(oder - lekher in di finger)
zi ot shitere ent,(oder - lekher in di finger)
מע קערצט אָפּ אויף איין קאָפּ
me kertst op oyf eyn kop
me kertst up af eyn kop
מע זעט זיך נישט אַרויס (מע גײט ניט אַרױס אין דרױסן)
me zet zikh nisht aroys
me zeytsekh nisht arus
נישט אויסגעבאַקט (ניט געראָטן)
nisht oysgebakt
nisht usgebakt
רעד נישט קײן נאַרישקייטן
red nisht keyn narishkaytn
ret nish kin narishkeytn
פּשוט און פּראָסט
poshet un prost
pushet in prost
איך בין דיר מוחל
ikh bin dir moykhl
Kh’bindir moykhl
אַן אָנגעפּרעטעטע שטוב
an ongepretete shtub
A nungepreytete shtib
מאַכט מיך נישט משוגע, איך בין אָן דעם משוגע
makht mikh nisht meshuge, ikh bin on dem meshuge
makht mekh nish mishige, ekh bin un dem mishige
אַ פֿונק פֿון אַ גנבֿ
a funk fun a ganef
a fink fin a gonef
אויסגעמאַטערט אַ טאָג (שװער אָפּגעאַרבעט)
oysgematert a tog
usgemotert a tug
אַ גרויסער חידוש (איראָניש)
a groyser khidesh
a groyser khidish
זײַ מיר נישט געזונט, איך פֿאָר נאָך נישט אַװעק
zay mir nisht gezunt, ikh for nokh nisht avek
zay mir nisht gizint, ikh fur nokh nisht avek
מע ליגט אין בעט און מע באַקט בײגעלעך (אױף אַ פֿױלן מענטשן)
me ligt in bet un me bakt beygelekh
me ligt in bet in me bakt beygelekh
עס, עס, װעסטו איבערעסן
es, es, vestu iberesn
es, es, veste iberesn
סע רײַסט זיך, סע רײַסט זיך, סע װעט זיך איבעררײַסן
se rayst zikh, se rayst zikh, se vet zikh iberraysn
se rastsekh, se rastsekh, se vet zikh iberrasn
אַ לאַנגע קרענק איז אַ גיכער טױט
a lange krenk iz a gikher toyt
a longe krenk iz a gikher toyt
אַ לאָך פֿון אַ בײגעלע
a lokh fun a beygele
a lokh fin a beygele
אָצעם־קלאָצעם, פֿיר און צװאַנציק
otsem-klotsem, fir un tsvantsik
otsem-klyotsem, fir un tsvontsik
רעדט צום דאַשעק!
redt tsum dashek!
redt tsum dashik!
ער איז “װאָס איז דער קאָרט”
er iz “vos in der kort”
er iz “vus in der kurt”
אַ ייִד עסט און קרעכצט
a yid est un krekhtst
a yid est un krekhtst
ער איז אין גאַנצן װי זי, אַפֿילו מיט די בײנער
er iz in gantsn vi zi, afile mit di beyner
er iz in gontsn vi zi, afile mit di beyner
מע בלאָזט זיך פֿלײ אין דער נאָז
me blozt zikh fley in der noz
me bloztsekh fley in der nuz
משוגענע גענדז – משוגענע גריװן
meshugene gendz - meshugene grivn
meshigene gents - meshigene grivn
די שטוב ברענט און דער זײגער גײט
di shtub brent un der zeyger geyt
di shtib brent in der zeyger geyt
זאָלסט קומען דעם צװײ און דרײַסיקסטן
zolst kumen dem tsvey un draysikstn
zolst kimen dem tsvey un drasikstn
װעסטו גיבן װעל איך נעמען, װעסטו ליגן װעל איך טרענען (װוּלגאַר)
vestu gibn vel ikh nemen, vestu lign vel ikh trenen
veste gibn elekh nemen, veste lign elekh trenen
נישט דער קראַנקער שטאַרבט און נישט דער געזונטער לעבט
nisht der kranker shtarbt unnisht der gezunter lebt
nish der kronker shtarbt un nisht der gezinter leybt
אַן אַלטער שקראַב לעבט איבער צען נײַע שיך
an alter shkrab lebt iber tsen naye shikh
an olter shkrb leybt iber tsen naye shikh
פֿאַר אַזאַ אַרבעט דאַרף מען יעדן פֿינגער אויסקושן און אָפּהאַקן (איראָניש)
far aza arbet darf men yedn finger oyskushn un ophakn
far azan arbet daf men yeydn finger uskishn in upakn
איר זאָגט אַז זי האָט צוויי לינקע הענט, זי האָט נאָך צוויי לינקע פֿיס
ir zogt az zi hot tsvey linke hent, zi hot nokh tsvey linke fis
ir zugt az zi ot tsvey linke ent, zi ot nokh tsvey linke fis
זי איז אַזוי שיין, אַז מע קען נישט קוקן אין איר פּנים (איראָניש)
zi iz azoy sheyn, az me ken nisht kukn in ir ponem
ziz azoy sheyn, az me ken nisht kikn in ir punim
איידער מיט אַ טיפּש געפֿינען, איז בעסער מיט אַ קלוגן פֿאַרלירן
eyder mit a tipesh gefinen, iz beser mit a klugn farlirn
eyder mit a tipesh gifinen, iz beser mit a klign farlirn
אַ שטיקל ברויט, נאָר מיט אַ געטרײַען מענטשן
a shtikl broyt, nor mit a getrayen mentshn
a shtikl broyt, nor mit a getrayem mentshn
יעדעס מײַזל האָט זײַן הײַזל
yedes mayzl hot zayn hayzl
yeydes mazl ot zan azl
ניט דער גבֿיר איז קלוג, און נישט דער קפּצן איז אַ טיפּש
nisht der gevir iz klug, un nisht der kaptsn iz a tipesh
nisht der gevir iz klig, in nisht der koptsn iz a tipish
מזל, רעד דו!
mazl, red du!
mozl, retdi!
שטעל צו אַ צימעס פֿון שטיינדלעך! (איראָניש, צו אַן אָרעמאַן)
shtel tsu a tsimes fun shteyndlekh
shtel tsu a tsimes fin shteyndlekh
קיינער ווייסט נישט גאָטס חשבונות
keyner veyst nisht gots kheshboynes
keyner veyst nisht gots kheshboynes
מאַמעס־טאַטעס זינדיקן, און די קינדער קומען אָפ
mames-tates zindikn, un di kinder kumen op
momes-totes zindikn, in di kinder kimen up
אַז מע גייט חתונה האָבן, דאַרף מען קוקן צי מע האָט מיט וועמען זיך גטן
az me geyt khasene hobn, darf men kukn tsi me hot mit vemen zikh getn
az me geyt khosene ubn, daf men kikn tsi m’ot mit veymen zekh getn
ניט אַלצדינג וואָס סע טראַכט זיך – מאַכט זיך..
nit altsding vos se trakht zikh - makht zikh..
nit oltsding vus se trakhtsekh - makhtsekh..
דער מענטש ווערט געוווֹינט מיט די צרות
Der mentsh vert gevoynt mit zayne tsores
Der mentsh vert gevoynt mit zane tsures
אַז מע קויפֿט ביליג, צאָלט מען טײַער
Az me koyft bilig, tsolt men tayer
Az me koyft bilik, tsult men tayer
אַ מענטש טראַכט, און גאָט לאַכט
A mentsh trakht, un got lakht
A mentsh trakht, in got lakht
אַ מענטש איז שטאַרקער פֿון אײַזן
A mentsh iz shtarker fun ayzn
A mentsh iz shtarker fin azn
אַלצדינג, וואָס מע וויל טאָן פֿאַר אַ מענטשן, דאַרף מען טאָן,
ווען ער איז אױף דער וועלט אַלצדינג, וואָס מע טוט פֿאַר דעם מענטשן,
אַז ער גייט אַוועק אױף יענער וועלט, טוט מען פֿאַר די, וואָס זענען געבליבן אױף דער וועלט
Altsding, vos me vil ton far a mentshn, darf men ton,
ven er iz oyf der velt Altsding, vos me tut far a mentshn,
az er geyt avek oyf yener velt, tut men far di, vos zenen geblibn oyf der velt
Oltsding, vus me vil tin far a mentshn, daf men tin,
ven er iz af der velt Oltsding, vus me tit far a mentshn,
az er geyt avek af yener velt, tit men far di, vus zenen geblibn af der velt
אַ הונט, אַ קאַץ… אַבי אַן עוף אױף שבת..
A hunt, a kats… Abi an of oyf shabes
An int, a kots… Abi an of af shobes
אַז מע גייט אַרײַן אין אַ טאַנץ, דאַרף מען טאַנצן
Az me geyt arayn in a tants, darf men tantsn
Az me geyt aran in a tonts, daf men tontsn
מע לויפֿט, מע שוויצט, מע ראַשט, און גאָט קוקט און לאַכט
Me loyft, me shvitst, me rasht, un got kukt un lakht
Me loyft, me shvitst, me rasht, in got kikt in lakht
פֿון אַ חזיר אַ האָר איז אויך גוט
Fun a khazer a hor iz oykh gut
Fun a khozer an ur iz oykh git
יעדער ווערט געבוירן מיט זײַן גורל
Yeder vert geboyrn mit zayn goyrl
Yeyder vert geboyrn mit zan goyrl
אַ פֿאַרפֿױלטע פֿיש און אַ פֿאַרשטינקענער הערינג
A farfoylte fish un a farshtinkener hering
A farfulte fish in a farshtinkener erink
מע פֿאַרכאַפּט די נעץ פֿאַר די פֿיס
Me farkhapt di nets far di fis
Me farkhopt di nets far di fis
אַז מע קומט אַרויס פֿון אַ קאַץ, מאַכט מען “מיאַו”!
az me kumt aroys fun a kats, makht men “myau”!
az me kumt aroys fun a kats, makht men “myau”!
ס’איז גוט נאָר אױף קפּרות
s’iz gut nor oyf kapores
s’iz git nor af kapures
זי איז אַרײַן אין די פֿעדערן
zi iz arayn in di federn
zi iz aran in di feydern
ס’איז אַזוי אָנגעשריבן, אַז מע קען זיך צעברעכן די ציין ווען מע לייענט עס
s’iz azoy ongeshribn, az me ken zikh tsebrekhn di tseyn ven me leyent es
s’iz azoy ungeshribn, az me ken zekh tsebrekhn di tseyn ven me leyntes
אַז מע קוקט אַראָפּ, זעט מען ערגערס, אַז מע קוקט אַרױף – זעט מען בעסערס
az me kukt arop, zet men ergers, az me kukt aroyf zet men besers
az me kikt arup, zeyt men ergers, az me kikt arif zeyt men besers
אַז סע גיט זיך אײַן, ביסטו אַ חכם, אַז סע לאָזט זיך אויס, ביסטו אַ נאַר
az se git zikh ayn, bistu a khokhem, az se lozt zikh oys, bistu a nar
az se gitsekh an, biste a khukhem, az se loztsekh us, biste a nar
אַ גוט מאכל פֿאַרן בײַכל
a gut maykhl farn baykhl
a git makhl farn bakhl
מע פֿאַלט אַרײַן אין קינדערישן שׂכל
me falt arayn in kinderishn seykhl
me folt aran in kinderishn seykhl
פֿאָר שטילער, וועסטו זײַן ווײַטער
for shtiler, vestu zayn vayter
for shtiler, veste zan vater
מע לעקט אָפּ אַ גוט ביינדעלע..
me lekt op a gut beyndele..
me lekt up a git beyndele..
ניט מע לעבט און נישט מע שטאַרבט
nit me lebt unnisht me shtarbt
nit me leybt init me shtarbt
וואָס אַ מענטש טוט זיך אַליין, וועט אַפֿילו אַ גזלן אים נישט טאָן
vos a mentsh tut zikh aleyn, vet afile a gazlen im nisht ton
vus a mentsh titsekh aleyn, vet afile a gozlen im nisht tin
מיט אַ פּאַפּירל ביסטו אַ מאַכער, אָן אַ פּאַפּירל ביסטו אַ קנאַקער (קלאַפּערל)
mit a papirl bistu a makher, on a papirl bistu a knaker (klaperl)
mit a papirl biste a makher, un a papirl biste a knaker (klaperl)
ניט פֿאַר וואָס און נישט פֿאַר ווען
nit far vos unnisht far ven
nit far vus init far ven
דעם קראַנקן ווי אַזוי מע לייגט אים נישט, איז אים נישט גוט
dem krankn vi azoy me leygt im nisht, iz im nisht gut
dem kronkn vi azoy me leygtem nisht, iz im nish git
מע שלאָפֿט זיך איבער מיט די צרות, און מע ווערט געוווינט צו זיי
me shloft zikh iber mit di tsores, un me vert gevoynt tsu zey
me shluftsekh iber mit di tsures, in me vert gevoynt tsi zey
בײַ נאַכט אַפֿילו אַ ווײַסע קאַץ איז שוואַרץ
bay nakht afile a vayse kats iz shvarts
ba nakht afile a vase kots iz shvarts
מע ראַשט ווי בײַ דער אָרעמער כּלה אױפֿן ברית
me rasht vi bay der oremer kale oyfn bris
me rasht vi ba der uremer kole afn bris
מע רעד זיך אײַן אַ קינד אין בויך
me red zikh ayn a kind in boykh
me retsekh an a kind in bukh
זײַ מיר נישט געטרײַ, און מאַך מיך נישט גליקלעך
zay mir nisht getray, un makh mikh nisht gliklekh
zay mir nish getray, in makh mekh nish gliklekh
ס’זאָל בײַ דיר אין שטוב תּמיד זײַן ריין, און פֿון דײַן קוימען קיין מאָל זאָל קיין רויך נישט גיין
s’zol bay dir in shtub tomid zayn reyn, un fun dayn koymen keyn mol zol
keyn roykh nisht geyn
s’zol ba dir in shtib tumit zan reyn, in fin dan koymen keyn mul zol
kin roeykh nish geyn
אַ שיינע ליבע נישט תּמיד גייט איבער אין אַ שיין לעבן
a sheyne libe nisht tomid geyt iber in a sheyn lebn
a sheyne libe nish tumid geyt iber in a sheyn leybn
צרות מאַכן נישט שענער
tsores makhn nisht shener
tsures makhn nisht shener
גאָט זיצט אויבן און פּאָרט אונטן
got zitst oybn un port untn
got zitst oybn in purt intn
סע קומט די צײַט אַרויסגיין פֿון די קינדערשע שיכעלעך
se kumt di tsayt aroysgeyn fun di kindershe shikhelekh
se kumt di tsayt aroysgeyn fun di kindershe shikhelekh
נישט פֿאַר ווען און נישט פֿאַר וואָס איז בײַ דיר אַ בלויע נאָז?…
nisht far ven un nisht far vos iz bay dir a bloye noz?…
nish far ven init far vus iz ba dir a bluve nuz?…
אַ גוטע מישפּחה איז אַ שיינע ברכה
a gute mishpokhe iz a sheyne brokhe
a gite mishpukhe iz a sheyne brukhe
ווער סע לעבט, דער דערלעבט
ver se lebt, der derlebt
ver se leybt, der derleybt
אַז דו ווילסט פֿאַרלירן אַ חבֿר, לײַ אים אַ ביסל געלט
az du vilst farlirn a khaver, lay im a bisl gelt
az di vilst farlirn a khover, layem a bisl gelt
אַז דו ווילסט דערקענען אַ מענטשן, מאַך מיט אים אַ שותּפֿות־געשעפֿט
az du vilst derkenen a mentshn, makh mit im a shutfes-gesheft
az d vilst derkenen a mentshn, makh mit em a shitves-gesheft
מע מאַכט אָן אַזאַ ווינט, אַז די אַרבעט זעט מען נישט
me makht on aza vint, az di arbet zet men nisht
me makht un aza vint, az di arbet zeyt men nisht
ווי אַזוי מ’האָט נישט געוווּסט פֿון וואַנעט ס’איז געקומען, אַזוי וועט מען נישט וויסן וווּהין וועט עס אַנטרינען
vi azoy m’hotnisht gevust fun vanet s’iz gekumen, azoy vet mennisht visn
vuhin vet es antrinen
V’zoy m’ot nisht givist fin vonet s’iz gekimen, azoy etmen nisht visn
vin etes antrinen
מע זעט זיך נישט, ווי טיף אין דר’ערד מע זיצט
me zet zikh nisht, vi tif in dr’erd me zitst
me zeytsekh nisht, vi tif in drerd me zitst
גיב נישט קיין עצה ווען מע בעט דיך נישט
gib nisht keyn eytse ven me bet dikh nisht
gib nisht kin eytse ven me beyt dekh nisht
אַז מע האָט ליב, ציילט מען נישט וויפֿל מע גיט
az me hot lib, tseylt men nisht vifl me git
az mot lib, tseylt men nisht vifl me git
אַ שלעכטער באַלעבאָס טרײַבט צו אַ גוטער (בעסערער) אַרבעט
a shlekhter balebos traybt tsu a guter (beserer) arbet
a shlekhter balebust trabtsi a gite (besere) arbet
בעט נישט קיין מאָל אַ בעסערן קיסר
betnisht keyn mol a besern keyser
beyt nisht kin mul a besern keyser
געוואָרן נאַס פֿון קאָפּ ביז פֿיס פֿון בושה
gevorn nas fun kop biz fis fun bushe
gevorn nos fin kop biz fis fin bishe
מע לויפֿט ווי פֿאַרסמטע מײַז
me loyft vi farsamte mayz
me loyft vi farsomte maz
אַז דו גייסט קויפֿן אַ שטוב, פֿריִער קוק אָן די שכנים, דערנאָך די שטוב
az du geyst koyfn a shtub, frier kuk on di shkheynem, dernokh di shtub
az di geyst koyfn a shtib, frir kik un di shkheynim, denukh di shtib
דאָס האַרץ וויינט, די אויגן זעען, אָבער מע דאַרף ווײַטער גיין
dos harts veynt, di oygn zeen, ober me darf vayter geyn
dus arts veynt, di oygn zeyen, ober me daf vater geyen
אױף יעדער סחורה איז דאָ זײַן קונה
oyf yeder skhoyre iz do zayn koyne
af yeyder skhoyre iz du zan koyne
זאָל מען זיך רײַסן בײַ די קעפּ, נאָר אונדז זאָל נישט שאַטן
zol men zikh raysn bay di kep, nor undz zolnisht shatn
zo me zekh rasn ba di kep, nor ints zonisht shotn
ס’געזונט קען מען נישט קויפֿן, מע קען עס נאָר פֿאַרלירן
s’gezunt ken mennisht koyfn, me ken es nor farlirn
s’gezint ke me nisht koyfn, me kenes nor farlirn
איך פֿאַרשטיי אױף וויפֿל ביסטו נאָך קליין, אַז דו מיינסט, אַז דו ביסט שוין גרויס
ikh farshtey oyf vifl bistu nokh kleyn, az du meynst, az du bist shoyn groys
ekh farshtey af vifl biste nokh kleyn, azdi meynst, azdi bist shoyn groys
מע קען נאָר מאַכן מיט די ליפּן.. און ס’איז שוין אַרויסגעפֿלויגן
me ken nor makhn mit di lipn.. un s’iz shoyn aroysgefloygn
me ke nor makhn mi di lipn.. in s’i shoyn arusgefloygn
זי קען צונויפֿשטעלן אַ מעשׂה פֿון דער וואַנט
zi ken tsunoyfshteln a manse fun der vant
zi ken tsinoyfshteln a manse fin der vont
סע שיט זיך פֿון אים, ווי פֿון אַ צעריסענעם זאַק
se shit zikh fun im, vi fun a tserisenem zak
se shitsekh fin em, vi fin a tserisenem zak
מע קען זיי געטרױען אַ שטריק אױפֿן האַלדז
me ken zey getroyen a shtrik afn haldz
me ken zey getroven a shtrik ofn olts
דאָס בעסטע עפּעלע פֿרעסט אױף דער חזיר
dos beste epele frest oyf der khazer
dus beste epale frest if der khozer
אַז סע גיט זיך דיר אײַן, ביסטו אַ קלוגער
az se git zikh dir ayn, bistu a kluger
As’se gitsekh dir an, biste a kliger
אַז גאָט גיט דיר, מיינסטו אַז סע קומט דיר
az got git dir, meynstu az se kumt dir
az got git dir, meynste as’se kim dir
אַליין איז די נשמה ריין
aleyn iz di neshome reyn
aleyn iz di nishume reyn
אַז מע גייט צום דאָקטער, ווייסט מען נישט צי ס’וועט זײַן אַ רפֿואה צי ניין,
נאָר דער דאָקטער וועט האָבן “אַ רפֿואה” תּיכּף
az me geyt tsum dokter, veyst men nisht tsi s’vet zayn a refue tsi neyn,
nor der dokter vet hobn a refue teykef
az me geyt tsim dokter, veyst me nisht tsi s’vet zan a rifue tsi neyn,
nor der dokter vet ubn a rifue teykef
דער טיפּש זאָגט אַליין, אַז ער איז אַ מציאה
der tipesh zogt aleyn, az er iz a metsiye
der tipesh zogt aleyn, az eyr z’a metsiye
אַ שטומער וואָלט עס נישט אַרױסגעזאָגט אין צען יאָר
a shtumer volt es nisht aroysgezogt in tsen yor
a shtimer volt es nisht arusgizugt in tsen yur
אַ הייסע ליבע מיט אַ קאַלטן סוף
a heyse libe mit a kaltn sof
an eyse libe mit a koltn sof
איידער אַזאַ ליבע, איז בעסער אַ שטריק אַפֿן האַלדז
eyder aza libe, iz beser a shtrik afn haldz
eyder aza libe, iz beser a shtrik afn olts
ליב מיך נישט און עס מיך ניט
lib mikh nisht un es mikhnisht
lib mekh nish in es mekh nist
זאָג מיר נישט צו קיין גליקן
zog mir nisht tsu keyn glikn
zug mir nish tsi kin glikn
ווען איך בין רײַך, דאַרף איך נישט קיין מאַכט
ven ikh bin raykh, darf ikh nisht keyn makht
ven ikh bin rakh, daf ekh nish kin makht
שרײַ נישט ווי אַ בעל־עגלה אין מאַרק
shray nisht vi a balegole in mark
shray nish vi a balegule in mark
פֿאַרדריי (פֿאַרדול) מיר נישט דעם קאָפּ!
fardrey (fardul) mir nisht dem kop!
fardrey (fardil) mir nish dem kop!
מע מאַכט אַ גרויסן רעש פֿון גאָרנישט, און מע הייבט אָן אַליין צו גלייבן אין דעם
me makht a groysn rash fun gornisht, un me heybt on aleyn tsu gleybn in dem
me makht a groysn rash fin gurnisht, inme eybt un aleyn tsi gleybn in deym
קליינע קינדער - קליינע צרות, גרויסע קינדער - גרויסע צורעס
kleyne kinder - kleyne tsores, groyse kinder - groyse tsores
kleyne kinder - kleyne tsures, groyse kinder - groyse tsures
צוויי ווערטער אָנשרײַבן קען מען נאָך נישט, נאָר מע לערנט אַנדערע
tsvey verter onshraybn ken men nokh nisht, nor me lernt andere
tsvey verter unshrabn ken men nokh nisht, nor me lernt ondere
מע קען נישט צוויי ווערטער צונויפֿשטעלן, און מע שטופּט זיך אַרױס
me ken nisht tsvey verter tsunoyfshteln, un me shtupt zikh aroys
me ken nisht tsvey verter tsinoyfshteln, in me shtiptsekh arus
מע שטעלט צונויף צוויי ווענט, און מע רעדט זיך אײַן, אַז ס’איז אַ שטוב
me shtelt tsunoyf tsvey vent, un me redt zikh ayn, az s’iz a shtub
me shtelt tsinoyf tsvey vent, in me retsekh an, az s’a shtib
נישט אַלצדינג מאַכט זיך, וואָס סע טראַכט זיך
nisht altsding makht zikh, vos se trakht zikh
nisht oltsdink makhtsekh, vus’se trakhtsekh
אַ סך, וואָס מע דערגרייכט אין לעבן, גייט אַרױס פֿון די קינדער־יאָרן
a sakh, vos me dergreykht in lebn, geyt aroys fun di kinder-yorn
a sakh, vus me dergreykht in leybn, geyt arus fin di kinder-yurn
ניט בײַ אַלע מענטשן איז די ליבע גלײַך
nisht bay ale mentshn iz di libe glaykh
nish bay ole mentshn iz di libe glakh
מע לייגט זיך אַרײַן אין די “קלײַען”
me leygt zikh arayn in di “klayen”
me leygtsekh aran in di “klayen”
אַ שלאָף איז אַ גנבֿ
a shlof iz a ganef
a shluf iz a gonef
יעדן דאַכט זיך, אַז בײַ אַנדערן לאַכט זיך
yedn dakht zikh, az bay andern lakht zikh
yedn dakhtsekh, az ba ondern lakhtsekh
איינער וויינט, אַז בײַ אים די פּערל אין יױך זײַנען שיטער, דער אַנדערער וויינט,
אַז די פּערל זײַנען בײַ אים שטאַרק שיטער
eyner veynt, az bay im di perl in yoykh zaynen shiter, der anderer veynt,
az di perl zaynen bay im shtark shiter
eyner veynt, az ba em di peyrl in yukh zanen shiter, der onderer veynt,
az di peyrl zanen ba em shtark shiter
אַלצדינג אין איינעם איז נישטאָ בײַ קיינעם
altsding in eynem iz nishto bay keynem
oltsdink in eynem iz nishtu ba keynem
וואָס איז צו - איז איבעריק
vos iz tsu - iz iberik
vusis tsi - iz iberik
ווינציקער וויסן איז גרינגער צו לעבן
vintsiker visn iz gringer tsu lebn
vintsiker visn iz gringer tsi leybn
מע מאַכט זיך, אז מע פֿאַרשטייט נישט און מע ווייסט נישט
me makht zikh, az me farshteyt nisht un me veyst nisht
me makhtsekh, az me farshteyt nisht in me veyst nisht
ווי אַזױ וועט קומען די קאַץ איבערן וואַסער?
vi azoy vet kumen di kats ibern vaser?
V’zoy vet kimen di kots ibern voser?
מאַך זיך נישט פֿון דערינען אַ צימעס
makh zikh nisht fun derinen a tsimes
makh zekh nisht fin derinen a tsimes
שלעפּ נישט די קו אַפֿן בוידעם
shlep nisht di ku afn boydem
shlep nisht di ki afn boydem
פֿון אַלע זײַנע געשעפֿטן גייט אַרױס “אַ בוידעם”
fun ale zayne gesheftn geyt aroys a boydem
fin ole zane gesheftn geyt arus a boydem
אַ קאָטער איז פּלוצעם אין מיטן געקומען
a koter iz plutsem in mitn gekumen
a kuter is plitsem in mitn gikimen
אַז אַן אָרעמע כּלה גייט טאַנצן, גייען די קלעזמער עסן (פּישן)
az an oreme kale geyt tantsn, geyen di klezmer esn (pishn)
az a nureme kole geyt tontsn, geyen di klezmer esn (pishn)
הייב מיך נישט אױף און וואַרף מיך נישט אַראָפּ
heyb mikh nisht oyf, un varf mikh nisht arop
eyb mekh nisht if, in vorf mekh nisht arup
פֿון אַלע מלאָכות - אין קעשענע קדחת
(פֿאַרגלײַכט מיטן מער באַקאַנטן, - אַ סך מלאָכות, װײניק ברכות)
fun ale melokhes - in keshene kadokhes
fin ole melukhes - in keshene kadukhes
זײַן קיסר שלאָגט זיך נישט
zayn keyser shlogt zikh nisht
zan keyser shluktsekh nisht
בײַ יענטען דער שטינקערין ווערט גאָרנישט פֿאַרפֿאַלן זי מאַכט ריין איין מאָל אין יאָר, אַף פּסח
bay yenten der shtinkerin vert gornisht farfaln zi makht reyn eyn mol in yor, af peysekh
ba yenten der shtinkerin vert gurnisht farfoln zi makht reyn eyn mul in yur, af peysekh
דער טויבער האָט געהערט, אַז דער שטומער האָט געזאָגט, ווי דער בלינדער האָט געזען ווען דער קרומער איז געלאָפֿן
der toyber hot gehert, az der shtumer hot gezogt, vi der blinder hot gezen ven der krumer iz gelofn
der toyber ot giert, az der shtimer ot gizukt, vi der blinder ot gizeyn ven der krimer is gelofn
אַז צוויי זאָגן, אַז דו ביסט שיכּור, דאַרפֿסטו גיין שלאָפֿן
az tsvey zogn, az du bist shiker, darfstu geyn shlofn
az tsvey zugn, az di bist shiker, dafste geyn shlufn
אַז ס’איז באַשערט איז באַשערט
az s’iz bashert iz bashert
as s’iz bashert iz bashert
גאָט האָט געזאָגט: “מע דאַרף פֿריילעך זײַן, נאָר נישט משוגע זײַן”
got hot gezogt: “me darf freylekh zayn, nor nisht meshuge zayn”
got ot gizukt: “me drf freylekh zan, nor nish meshige zan”
ווער איז שיין און ווער איז קלוג
ver iz sheyn un ver iz klug
ver iz sheyn in ver is klig
ער איז הונגעריק, ווי דעם מילנערס הונט
er iz hungerik, vi dem milners hunt
er is ingerik vi dem milners int
דול, דול, נאָר נישט אַף אַזוי פֿיל
dul, dul, nor nisht af azoy fil
dil, dil, nor nisht af azoy fil
זוך נישט דעם נעכטיקן טאָג
zukh nisht dem nekhtikn tog
zikh nisht dem nekhtikn tuk
פֿאַרניי די לעכער אין די פֿינגער
farney di lekher in di finger
farney di lekher in di finger
פֿון אַ גוטער עצה רוק זיך נישט אָפּ, און זאָג זיך נישט אָפּ
fun a guter eytse ruk zikh nisht op, un zog zikh nisht op
fin a giter eytse rik zekh nisht up, in zug zikh nisht up
סע שטייט נישט אָן זײַן טאַטן
se shteyt nisht on zayn tatn
se shteyt nisht un zan totn
אַ מענטש מיט ברייטע פּלייצעס מיינט, אַז ער איז שטאַרק
a mentsh mit breyte pleytses meynt, az er iz shtark
a mentsh mit breyte pleytses meynt, az eyr is shtark
דער שׂכל קומט מיט די יאָרן
der sheykhl kumt mit di yorn
der seykhl kimt mi di yurn
בײַ איינעם קומט דער שׂכל מיט די יאָרן, בײַ אַנדערן די יאָרן קומען
און דער שׂכל ווערט פֿאַרבלאָנדזשעט אױפֿן וועג
bay eynem kumt der seykhl mit di yorn, bay andern di yorn kumen,
un der seykhl vert farblondzhet oyfn veg
bay eynem kimt der seykhl mi di yurn, ba ondern di yurn kimen,
un der seykhl vert farblondzhet ofn veyk
לאָז עס גיין ווי אַזוי סע גייט
loz es geyn vi azoy se geyt
lozes geyn v’azoy se geyt
זוך נישט קיין גליקן
zukh nisht keyn glikn
zikh nisht kin glikn
מע באַלעקט זיך די פֿינגער
me balekt zikh di finger
me balektsekh di finger
נאַראָנים פֿאָרן אין די קאַרעטעס, און די קלוגע גייען צו פֿוס
naronim forn in di karetes, un di kluge geyen tsu fus
narunim furn in di karetes, in di klige geyen tsi fis
היט אָפּ, גאָטעניו, פֿאַר ערגערס
hit op, gotenyu, far ergers
it up, gotenyu, far ergers
ניט יענער וואָס טראָגט אַרײַן טראָגט אַרױס
nit yener vos trogt arayn trogt aroys
nit yener vus trukt aran trokt arus
ווער סע טראָגט אַרײַן, טראָגט נישט אַרױס
ver se trogt arayn, trogt nisht aroys
ver se trukt aran, trukt nisht arus
ער האָט זיך צעלייגט ווי בײַ זײַן טאַטן אין ווײַנגאָרטן
er hot zikh tseleygt vi bay zayn tatn in vayngortn
er otsekh tsileygt vi ba zan totn in vangurtn
אַלצדינג איז גוט, נאָר איין קלעפּקע פֿעלט אים אין קאָפּ
altsding iz gut, nor eyn klepke felt im in kop
oltsdink iz git, nor eyn klepke feltem in kop
מיט איין צוואָק ווינציקער אין קאָפּ
mit eyn tsvok vintsiker in kop
mit eyn ts’vok vintsiker in kop
די קעצעלעך מאַכן אױף די אייגעלעך
di ketselekh makhn oyf di eygelekh
di ketselakh makhn if di eygalakh
וואָס סע ליגט אין קאָפּ בײַ אַ מענטשן קײן מאָל קען מען נישט וויסן
vos se ligt in kop bay a mentshn keyn mol ken men nisht visn
vus se ligt in kop ba a mentshn keyn mul ken me nisht visn
מע האָט אױסגעלערנט אַ בער טאַנצן
me hot oysgelernt a ber tantsn
M’ot usgilernt a ber tontsn
אַז מע איז געוווינט, אַז ס’איז נישט גוט, אַז ס’איז שוין יאָ גוט, גלייבט מען שוין נישט
az me iz gevoynt, az s’iz nisht gut, az s’iz shoyn yo gut, gleybt men shoyn nisht
az m’iz gevoynt, az s’i nisht git, az s’i shoyn yo git, gleybt men shoyn nisht
נײַע צײַטן, נײַע לײַטן
naye tsaytn, naye laytn
naye tsatn, naye latn
די פֿיש שטינקען פֿון דעם קאָפּ
di fish shtinken fun dem kop
di fish shtinken finem kop
אַ גוט וואָרט מאַכט אַ ברייט פּלאַץ.
a gut vort makht a breyt plats
a git vort makht a breyt plots
מע נעמט ווי די בלינדע פֿערד
me nemt vi di blinde ferd
me nemt vi di blinde feyrd
לערנען זיך איז נישט קיין בושה
lernen zikh iz nisht keyn bushe
lernen zekh iz nish kin bishe
אַז דו ווייסט נישט, הייסט עס נישט, אַז עס איז נישטאָ און עס איז נישט געווען
az du veyst nisht, heyst es nisht, az es iz nishto un es iz nisht geven
az d veys nisht, eyst es nish, az s’i nishtu in s’i nisht geveyn
צוויי קעפּ איז נאָך נישט איין חכם
tsvey kep iz nokh nisht eyn khokhem
tsvey kep iz nokh nisht eyn khukhem
אַפֿילו בײַ אַ טיפּש קען מען זיך אַ מאָל עפּעס לערנען
afile bay a tipesh ken men zikh a mol epes lernen
afile ba a tipesh ken men zekh a mul epes lernen
זאָלסט וואַקסן ווי אַ ציבעלע - מיטן קאָפּ אין דר’ערד
zolst vaksn vi a tsibele - mitn kop in dr’erd
zolst vaksn vi a tsibele - mit kop in drerd
אַ גוטער באַלעבאָס אין אַ קאַלטן ווינט וועט נישט אַרויסטרײַבן אַ הונט
a guter balebos in a kaltn vint vet nisht aroystraybn a hunt
a giter balebust in a koltn vint vet nisht arustrabn a int
די רעכטע האַנט ווייסט נישט, וואָס סע טוט די לינקע האַנט
di rekhte hant veyst nisht, vos se tut di linke hant
di rekhte ont veyst nisht, vus’se tit di linke ont
סע שיט זיך פֿון אים שוין דער זאַמד (די פּאָלעווע)
Se shit zikh fun im shoyn der zamd (di poleve)
Se shitsekh fin im shoyn der zomd (di poleve)
מע קען אים געטרױען אַ שטריק אױפֿן האַלדז
me ken im getroyen a shtrik oyfn haldz
me kenem getroven a shtrik ofn olts
ער הערט דיך ווי די קאַץ
er hert dikh vi di kats
erert dekh vi di kots
מע קען נישט איבערמאַכן די וועלט
me ken nisht ibermakhn di velt
me kenish ibermakhn di velt
שטופּ אַרײַן אַ פֿוס אין טשאָלנט
shtup arayn a fus in tsholnt
shtip aran a fis in tshulnt
זי (ער) זעט אױס קלוג, ביז דער פּיסק איז פֿאַרמאַכט
zi (er) zet oys klug, biz der pisk iz farmakht
zi (er) zeyt us klig, biz der pisk iz farmakht
די רעכטע האַנט ווייסט נישט פֿון דער לינקער האַנט
di rekhte hant veyst nisht fun der linker hant
di rekhte ont veyst nisht iun der linker ont
מע לערנט אַ קינד רעדן אַ יאָר, און דאָס גאַנצע לעבן לערנט מען אים שווײַגן
me lernt a kind redn a yor, un dos gantse lebn lernt men im shvaygn
me lernt a kind reydn a yur,in dus gontse leybn lernt men im shvagn
מע פֿאַלט פֿון די בענק פֿאַר מורא
me falt fun di benk far moyre
me folt fin di benk far moyre
מע האָט נישט מיט וועמען צו רעדן
me hot nisht mit vemen tsu redn
Me’ot nisht mit vemen tsi reydn
דאָס און יענץ און ווײַטער גאָרנישט
dos un yents un vayter gornisht
dus in yents, in vater gurnisht
מײַנע װערטער זאָלן נישט זײַן דיר צו שװער
mayne verter zoln nisht zayn dir tsu shver
mane verter zoln nisht zan dir tsi shveyr
זאָלן זיך אָפּרײַסן די קעפּ אָן אונדזער שאָדן
zoln zikh opraysn di kep on undzer shodn
zoln zekh uprasn di kep un inzer shudn
מע זאָל דיך אין לעבן נישט פֿאַרקויפֿן אױף יעדן “שיט” און טריט
me zol dikh in lebn nisht farkoyfn oyf yedn shit un trit
me zol dekh in leybn nisht farkoyfn af yeydn shit in trit
יעדער שפּילט זיך מיט זײַנע שפּילעכלעך
yeder shpilt zikh mit zayne shpilekhlekh
yeyder shpiltsekh mit zane shpilakhlekh
גוט אַרײַנגעזאָגט
gut arayngezogt
git arangizugt
וואָס סע ליגט אין מענטשן קען מען נישט וויסן
vos se ligt in mentshn ken men nisht visn
Vus’se ligt in mentshn ken me nisht visn
איבערגעלאָזט אױפֿן וואַסער
ibergelozt oyfn vaser
ibergelozt afn voser
ער איז מיר אַ קרובֿ ווי מײַן פֿערדס בײַטש־שטעקעלע
er iz mir a korev vi mayn ferds baytsh-shtekele
er is mir a kurev vi man ferds batsh-shtakele
שׂכל איז אַ גאָטזאַך
seykhl iz a gotzakh
seykhl iz a gotzakh
אַלצדינג אין איינעם איז נישטאָ בײַ קיינעם
altsding in eynem iz nishto bay keynem
oltsdink in eynem iz nishto ba keynem
אין איין מינוט אױף צוויי ירידן איין מענטש קען נישט קומען
in eyn minut oyf tsvey yaridn eyn mentsh ken nisht kumen
in eyn minit af tsvey yaridn eyn mentsh kenisht kimen
אַז מע עסט ווי די מתים, איז אַזוי זעט מען אױס
az me est vi di meysem, iz azoy zet men oys
az me est vi di meysim, iz azoy zeyt men us
ווי אַזוי די מתים עסן אַזוי זעען זיי אױס
vi azoy di meysem esn azoy zeen zey oys
V’azoy di meysim esn azoy zeyen zey us
סע העלפֿט נישט, אַז מע שײַנט ווי אַ בלום, נאָר מע שטינקט ווי אַ טכויר
se helft nisht, az me shaynt vi a blum, nor me shtinkt vi a tkhoyr
S’elft nisht, az me shant vi a blyum, nor me shtinkt vi a tkhoyr
אַ גלײַכע פּאָר, נאָטקע דער גנבֿ און סורקע די הור
a glaykhe por, Yukl der ganef un Sorke di hur
a glakhe pur, Yukl der gonef in Surke di ur
מע דאַרף האָבן בײַ וועמען זיך איבערנעמען
me darf hobn bay vemen zikh ibernemen
me daf ubn ba veymen zekh ibernemen
איידער צו קומען שפּעט, אין קליינע שעהן, איז בעסער צו קומען אין גרעסערע שעהן, נאָר אין דער פֿרי
eyder tsu kumen shpet, in kleyne shoen, iz beser tsu kumen in gresere shoen, nor in der fri
eyder tsi kimen shpeyt, in kleyne shuen, iz beser tsi kimen in gresere shuen, nor in der fri
אַן אַלטער טאָפּ לעבט איבער אַ נײַ טעפּל
an alter top lebt iber a nay tepl
an olter top leybt iber a nay tepl
אַז דו ביסט אַ לאַנגיעריקער, וועסטו זײַן אַלט פֿון די יונגע יאָרן
az du bist a langyeriker, vestu zayn alt fun di yunge yorn
az di bist a langyuriker, veste zan olt fin di inge yurn
איידער אַזאַ לשון איז בעסער אָן לשון
eyder aza loshn iz beser on loshn
eyder aza lushn iz beser un loshn
ס’איז גוט, ווי בײַ אײַער מאַמען אין בױך
S’iz gut, vi bay ayer mamen in boykh
S’i git, vi ba ayer momen in bukh
רײַס נישט אויף בײַ די מענטשן די אויגן, זיי זאָלן בלינד נישט ווערן
rays nisht oyf bay di mentshn di oygn, zey zoln blind nisht vern
ras nisht if ba di mentshn di oygn, zey zoln blind nisht vern
אַז מע דאַרף צעקײַען, וואָס מ’האָט געזאָגט, איז בעסער צושווײַגן
az me darf tsekayen, vos m’hot gezogt, iz beser tsushvaygn
az me daf tsikayen, vus m’ot gizukt, iz beser tsishvagn
צום רבֿ וועלן מיר נישט גיין
tsum rov vemer nisht geyn
tsim ruf vemer nish geyn
נישט דער טראַכט, ווער סע האָט די מאַכט
nisht der trakht, ver se hot di makht
nisht der trakht, ver s’ot di makht
ס’זאָל דיר נישט פֿאַרשטעלט ווערן
S’zol dir nisht farshtelt vern
S’zol dir nisht farshtelt vern
אַ נאַשער בלײַבט אַ נאַשער
a nasher blaybt a nasher
a nasher blabt a nasher
אַ נאַר בלײַבט אַ נאַר
a nar blaybt a nar
a nar blabt a nar
אַ שלעפּער בלײַבט אַ שלעפּער
a shleper blaybt a shleper
a shleper blabt a shleper
פֿון אַ שטינקערקע צו אַ בריה איז אַ האַלבע שעה
Fun a shtinkerke tsu a berie iz a halbe sho
Fin a shtinkerke tsi a berie iz an olbe shu
אָדער מע דאַרפֿט נישט, אָדער סע העלפֿט נישט
oder me darft nisht, oder se helft nisht
oder me dart nisht, oder s’elft nisht
שיין ווי די וועלט און ביטער ווי די גאַל
sheyn vi di velt un biter vi di gal
sheyn vi di velt in biter vi di gol
נישט דער גערעכטער שפּילט אױס און נישט דער, וואָס איז נישט גערעכט, פֿאַרשפּילט
nisht der gerekhter shpilt oys un nisht der, vos iz nisht gerekht, farshpilt
nisht der gerekhter shpilt us, i nisht der, vus’i nisht gerekht, farshpilt
מיט אַ קלאָרן קאָפּ, און איר זאָלט זיך באַדינען אַליין!
mit a klorn kop, un ir zolt zikh badinen aleyn!
mit a klyurn kop, in ir zoltsekh badinen aleyn!
פֿון בעט־סודות רעדט מען נישט
fun bet-soydes redt men nisht
fin bet-soydes ret me nisht
ביז הונדערט מיט צוואָנציק זאָלט איר שטיין, און גיין מיט אײַערע פֿיס, אַרבעטן מיט אײַער קאָפּ, און אײַערע הענט!
biz hundert mit tsvontsik zolt ir shteyn, un geyn mit ayere fis, arbetn mit ayer kop, un ayere hent!
biz indert mit tsvontsik zolt ir shteyn, un geyn mit ayre fis, arbetn mit ayer kop in ayre ent!
ס’זאָל זײַן אין אַ גוטער, אין אַ מזלדיקער שעה
s’zol zayn in a guter, in a mazldiker sho
s’zol zan in a giter, in a mozldiker shu
מע זאָל זיך טרעפֿן נאָר אױף שׂימחות!
me zol zikh trefn nor oyf simkhes!
me zol zikh trefn nor af simkhes!
זאָלסט האָבן װאָס צו עסן, קענען קוקן און נישט קענען עסן
zolst hobn vos tsu esn, kenen kukn un nisht kenen esn
zolst ubn vus tsi esn, kenen kikn in nish kenen esn
זאָלסטו האָבן אַ גרױסע שטוב און זאָלסטו דאַרפֿן זי פֿאַררעכטן יעדן חודש
zolstu hobn a groyse shtub un zolstu darfn zi farrekhtn yedn khoydesh
zolste ubn a groyse shtib in zolste dafn zi farrekhtn yeydn khoydesh
זאָלסטו האָבן אַ שטוב פֿון צען צימערן, און אין יעדן צימער זאָלן זײַן צװײ בעטן,
און די מיתה־משונה זאָל דיך תּמיד װאַרפֿן פֿון אײן בעט אױפֿן אַנדערן
zolstu hobn a shtub fun tsen tsimern, un in yedn tsimer zoln zayn tsvey betn,
un di mise-meshune zol dikh tomed varfn fun eyn bet afn andern
zolste ubn a shtib fin tsen tsimern, in in yeydn tsimer zoln zan tsvey betn,
in di mise-mishine zol dekh tumid varfn fin eyn bet afn ondern
איך זאָל דיך זען אױף אײן פֿוס און דו זאָלסט מיך זען מיט אײן אױג
ikh zol dikh zen af eyn fus un du zolst mikh zen mit eyn oyg
eykh zol dekh zeyn af eyn fis in di zolst mekh zeyn mit eyn oyg
איך זאָל דיך זען אױסגעפּוצט אין תּכריכים
ikh zol dikh zen oysgeputst in takhrikhim
eykh zol dekh zeyn usgepitst in takhrikhim
זאָלסטו װערן צעזעצט און צעשפּאָלטן
zolstu vern tsezetst un tseshpoltn
zolste veyrn tsizetst in tsishpoltn
איך וואָלט אים געגיבן עסן, נאָר אַ ביסל סם
Ikh volt im gegibn esn, nor a bisl sam
Eykh volt em gegibn esn, nor a bisl som
גיי (קריך) אַראָפּ פֿון מיר!
Gey (krikh) arop fun mir
Gey (krikh) arup fin mir
אַזאַ יאָר אויף מײַנע שׂונאים (מײַנע שׂונאימס קעפּ).
aza yor oyf mayne sonim
aza yur af mane sonim
אַזאַ יאָר אױף דײַן פּנים
aza yor oyf dayn ponem
aza yur af dan punem
אַ שװאַרץ יאָר אױף דיר!
A shvarts yor oyf dir!
A shvarts yur af dir!
דו זעסט אױס װי מײַן באָבעס תּחת אױף דער לינקער זײַט
Du zest oys vi mayn bobes tokhes oyf der linker zayt
Di zeyst us vi mayn bobes tukhes af der linker zat
ער שטינקט װי אַן אַלטער גױ.
er shtinkt vi an alter goy
eyr shtinkt vi an olter goy
װאָס דרײסטו זיך װי אַ פֿאָרץ אין ראָסל?
Vos dreystu zikh vi a forts in rosl?
Vus dreyste zekh vi a forts in rosl?
װאָס זיצסטו װי אַ קופּע דרעק?
Vos zitstu vi a kupe drek
Vus zitste vi a kipe drek
װאָס זיצסטו װי אַ פּאָץ אומגעװאַשן?
Vos zitstu vi a pots umgevashn
Vus zitste vi a pots imgevashn
דער פּאָץ איז אים צעלײגט אױפֿן פּנים
der pots iz im tseleygt afn ponem
der pots iz im tsileygt afn punim
זאָלסטו פּגרן
zolstu peygern
zolste peygern
אַ מכּה דיר אין בױך (אין פּנים)!
A make dir in boykh (in ponim)!
A make dir in bukh (in punim)!
גײ אין דר’ערד צום טאַטן!
Gey in drerd tsum tatn!
Gey in drerd tsin totn!
זאָלסטו נישט האָבן אַ גוטן טאָג
zolstu nisht hobn a gutn tog
zolste nisht ubn a gitn tug
זאָלסט נישט קענען גײן (רעדן)
zolst nisht kenen geyn (redn)
zolst nisht kenen geyn (reydn)
זאָלסטו נישט האָבן קײן האָר אױפֿן קאָפּ
zolstu nisht hobn keyn hor afn kop
zolste nisht obn kin ur afn kop
ס’איז דרעק מיט כּשרע פֿאָדעם
s’iz drek mit koshere fodem
s’iz drek mit kushere fedim
ס’איז דרעק מיט פֿעפֿער
s’iz drek mit fefer
s’iz drek mit fefer
סאָװעטיש דרעק
sovetish drek
די הינט זאָלן דיך צעבײַסן און צערײַסן
di hint zoln dikh tsebaysn un tseraysn
di int zoln dekh tsibasn in tsirasn
אַ בײן דיר צװישן די צײן!
A beyn dir tsvishn di tseyn!
זאָלסט װערן פֿאַרברענט און פֿאַרשׂרפֿעט
zolstu vern farbrent un farsarfet
zolste vern farbrent un farsarfet
זאָלסט װערן אַ קאַליקע
zolst vern a kalike
זאָלסט צעלאָמעט (צעבראָכן, צעפּוקעט) װערן!
zolst tselomet (tsebrokhn, tsepuket) vern!
zolst tsilomet (tsibrokhn, tsipiket) vern!
זאָלסט עסן דאָס אײבערשטע פֿון דעם הינטערשטן!
zolst esn dos eybershte fun dem hintershtn!
zolst esn dus eybershte fin dem intershtn!
דו האָסט געזאָגט, אַז איך בין מלא־טעם ווייסטו - אַ מױל האָסטו, און אַ תּם ביסטו.
Du host gezogt, az ikh bin mole-tam Weystu – a moyl hostu un a tam bistu
Di ost gizugt, az eykh bin mule-tom Weyste - a mul oste in a tom biste
האָסטו געלט ביסטו אַ מאַכער, האָסט נישט געלט ביסטו אַ קאַקער
Hostu gelt bistu a makher, host nisht gelt bistu a kaker
Oste gelt biste a makher, ost nisht gelt biste a kaker
ער (זי) האָט אַ קאָפּ װי אַ תּחת
er (zi) hot a kop vi a tokhes
eyr (zi ot a kop vi a tukhes
ער איז אַ גרױסער שװאַנץ (שמאָק, פּאָץ)
er iz a groyser shvants (shmok, pots)
eyr iz a groyser shvonts (shmok, pots)
װען די באָבע האָט ביצים װערט זי אַ זײדע
ven di bobe hot beytsem vert zi a zeyde
ven di bobe ot beytsim vertsi a zeyde
ער איז אַן אױסגעמאָלענער אידיאָט
er iz an oysgemolener idyot
eyr iz an oysgemulener idyot
ער איז אַ גרױסער זשלאָב (אַ בעל־עגלה)
er iz a groyser zhlob (a balegole)
eyr iz a groyser zhlob (a balegule)
זי דאַרף גײן אין די הױזן
zi darf geyn in di hoyzn
zi daf geyn in di oyzn
ער (זי) רעדט, װי ער האָט שטײנער אין מױל
er (zi) redt, vi er hot shteyner in moyl
eyr (zi) ret, vi eyr ot shteyner in mul
ער האָט אַ נקמה אין מיר
Er hot a nekome in mir
Er ot a nekume in mir
זי גײט װי אַ קאַטשקע
zi geyt vi a katshke
אַ דאַרער כראָנדזשיק
a darer khrondzhik
ער (זי) האָט אַ קאָפּ מיט שטײנער
er (zi) hot a kop mit shteyner
eyr (zi)ot a kop mit shteyner
ער (זי) האָט שפּילקעס (שרײַפֿעלעך) אין תּחת
er (zi) hot shpilkes (shrayfelekh) in tokhes
eyr (zi)ot shpilkes (shrafelekh) in tukhes
ער איז נישט קײן גרױסער חכם און נישט קײן קלײנער שמאָק
er iz nisht keyn groyser khokhem un nisht keyn kleyner shmok
eyr iz nish kin groyser khukhem in nish kin kleyner shmok
אַז וויי איז דיר
Az vey iz dir
Az veyz dir
אַן אױבער־חכם
an oyber-khokhem
an oyber-khukhem
ער רעדט פֿון היץ
Er redt fun hits
Eyr ret fin its
אַ ייִחוס מיר אין פּופּיק (אין תּחת)
a ikhes mir in pupik (in tokhes)
a ikhes mir in pipik (in tukhes)
אַ גרױסער תּחת איז נישט קײן גרױסער נחת
a groyser tokhes iz nisht keyn groyser nakhes
a groyser tukhes iz nish kin groyser nakhes
אַ היץ מיר אין תּחת
a hits mir in tokhes
a its mir in tukhes
קוש אַ בער אין אָחור (תּחת)
Kush a ber in okher (in tokhes)
Kish a beyr in ukher (in tukhes)
יעדער אײנער האָט אַן אָחור, נאָר נישט יעדער באַװײַזט זיך מיט אים
Yeder eyner hot an okher, nor nisht yeder bavayzt zikh mit im
Yeyder eyner ot an ukher, nor nish yeyder bavaztsekh mit im
אַ היץ מיר אין תּחת
a hits mir in tokhes
אַ פּאָץ מיט אַ קאַפּעלע
a pots mit a kapele
אַ ייִד אַ פּאָץ איז ערגער פֿון אַ גױ אַ פּאַרעך
a yid a pots iz erger fun a goy a parekh
a yid a pots iz erger fin a goy a parekh
אַ ברעטל מיט אַ לאָך
a bretl mit a lokh
a breytl mit a lokh
אַ נקבֿה, אַ חונא, אַ חונא־בײלע, אַ פֿעל
a nekeyve, a khone, a khone-beyle, a fel
a nikeyve, a khune, a khune-beyle, a fel
אַ יענע נקבֿה
a yene nekeyve
a yene nikeyve
אַ פּירגע־גבאיטע
a pirge-gabete
a pirge-gobete
אַ צעקראָכענע פּירגע
a tsekrokhene pirge
אַ חי קאַק פּאָלאָװינע
a khay kak polovine
איטע, ליטע, לאָשיק,
די מאַמע ליגט אין קאָשיק
איציק, שפּיציק, גרינע זשאַבע,
נעמט אַ שטעקן שלאָגט די באָבע
עניקי, בעניקי, אילי װאַרעניקי,
עניקי, בעניקי, קלאָץ,
װישעל פּוזאַטי מאַטראָץ.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.