Oyneg Shabes

„מה נשתּנה‟ — די פֿיר קשיות אויף ייִדיש און לשון־קודש

The Four Questions in Yiddish and Ashkenazi Hebrew

  • Print
  • Share Share

די „פֿיר קשיות‟ פֿון דער הגדה שטאַמען פֿון דער גמרא. צוליב דעם, וואָס דער מינהג פֿון פֿרעגן די פֿיר קשיות בײַם סדר איז אָנגענומען געוואָרן בײַ אַלע ייִדישע עדות זענען דאָ פֿאַרשידענע ניגונים, מיט וועלכע מע זינגט זיי. דערצו איז דאָ אַ מינהג בײַ ס׳רובֿ ייִדישע קהילות, אַז אַ קליין קינד זאָל פֿרעגן די קשיות. דערפֿאַר זענען דאָ נוסחאָות פֿונעם ליד אויף באַזונדערע ייִדישע שפּראַכן, ווײַל מע האָט געוואָלט, אַז דאָס קינד זאָל פֿאַרשטיין די ווערטער.

בײַ די חרדישע קרײַזן אין ישׂראל, אַפֿילו יענע וואָס רעדן שוין אויסשליסלעך העברעיִש, זינגט דאָס ייִנגסטע קינד ווײַטער די פֿיר קשיות אויף ייִדיש, און דאָס לשון־קודש איז אַרויסגערעדט מיטן אַשכּנזישן אַרויסרעד. דאָס זעלביקע זעט מען אין אַמעריקע בײַ די ענגליש־רעדנדיקע ליובאַוויטשער חסידים און אַפֿילו בײַ געוויסע וועלטלעכע ייִדישע משפּחות.

אין דער דאָזיקער חנעוודיקער רעקאָרדירונג קען מען הערן ווי דער פּאָפּולערער חסידישער זינגער „רבי אַלטער‟, באַגלייט פֿון אַ קינדערכאָר, שטעלט פֿאָר די פֿיר קשיות אויף ייִדיש און לשון־קודש.