Oyneg Shabes

„מה נשתּנה‟ — די פֿיר קשיות אויף ייִדיש און לשון־קודש

The Four Questions in Yiddish and Ashkenazi Hebrew

  • Print
  • Share Share

די „פֿיר קשיות‟ פֿונעם פּסחדיקן סדר שטאַמען לכתּחילה פֿון דער גמרא. צוליב דעם, וואָס זיי זענען געוואָרן אַן עיקרדיקער טייל פֿון דעם, ווי אַזוי מע פּראַוועט דעם יום־טובֿ צווישן אַלע ייִדישע עדות זענען דאָ אַ סך פֿאַרשידענע ניגונים, מיט וועלכע מע זינגט זיי. דערצו איז דאָ אַ מינהג אין ס׳רובֿ ייִדישע קהילות, אַז אַ קליין קינד זאָל פֿרעגן די פֿיר קשיות. דערפֿאַר זענען דאָ נוסחאות פֿונעם ליד אויף צענדליקער באַזונדערע ייִדישע שפּראַכן, ווײַל מע האָט געוואָלט, אַז דאָס קינד זאָל פֿאַרשטיין די ווערטער.

אין ישׂראל הערט מען נאָך אַלץ אין אַ סך חרדישע היימען, וווּ מע רעדט געוויינטלעך אויסשליסלעך העברעיִש, אַז דאָס קינד זאָל זינגען די פֿיר קשיות אויף ייִדיש, ווי אויך אויף דער טראַדיציאָנעלער אַשכּנזישער חבֿרה. דאָס זעלביקע קומט אויך פֿאָר אין אַמעריקע צווישן די ענגליש־רעדנדיקע ליובאַוויטשער חסידים און אַפֿילו אין געוויסע וועלטלעכע ייִדישע משפּחות.

אין דער דאָזיקער חנעוודיקער רעקאָרדירונג קען מען הערן ווי דער פּאָפּולערער חסידישער זינגער „רבי אַלטער‟, באַגלייט פֿון אַ קינדער־כאָר, שטעלט פֿאָר די פֿיר קשיות אויף ייִדיש און אויף לשון־קודש מיט אַ טראַדיציאָנעלער ייִדישער חבֿרה.